484-488 - Geschiedenis van het pand
deel 1 - 1924

Geschiedenis van het pand aan de Amsterdamseweg 484-488

Het pand aan de Amsterdamseweg 484-488 is een markant historisch pand met kenmerken van de Amsterdamse School en Art Deco-invloeden die in de eerste decennia van de twintigste eeuw zeer populair was. Dit uit zich onder meer door de symmetrie, het traditionele materiaalgebruik, zoals de met pannen gedekte en geknikte piramidevormige kap, de fraai vormgegeven details en opvallende kleuren. Het heeft een unieke en opvallende vormgeving met veel glas-in-loodramen. Het pand is in 1928 gebouwd als garage Zenith en is een ontwerp van de gebroeders Esther. Het pand werd in 1937 gekocht door de heer en Mevrouw Eshuis.

De garage Zenith liet de Amstelveners voor het eerst kennismaken met een echt pompstation. Tot de bekendere klanten behoorden de luchtvaartpioniers Adriaan Viruly en Koene Dirk Parmentier die voor hun aardse uitstapjes beschikten over snelle automobielen. De ballonnen bovenop de benzinepompen waren nog niet getooid met een bekende merknaam. Heden zou dit de ?witte? pomp genoemd worden.

Oorlogsjaren
Tijdens de Tweede Wereldoorlog maakte de Luftwaffe dankbaar gebruik van de faciliteiten die in het gebouw voorhanden waren. Er werden Duitse voertuigen gestald en onderdelen opgeslagen. Een Oberfeldwebel was belast met het toezicht. Aan het einde van de oorlog pleegde een verzetsgroep hier een aanslag, waardoor enkele personenauto?s, een autobus, een vrachtwagen en zeven motoren onklaar werden gemaakt.

In het boek 'Jaren van verduistering' beschrijft Tini Visscher het verhaal over de Zenith-garage in 1945 op pagina 495: 'De Amsterdamse sabotagegroep Frans Oost had opdracht gekregen om auto's en garages van de Wehrmacht onschadelijk te maken. Het kwam de groep ter ore dat de Zenith-garage in Amstelveen ? vlak bij de Incasso-bank - een vitale plaats had in het vervoersapparaat van de Duitsers. Rondom de garage waren ook alle priv?-garages van Randwijck gevorderd. Het stond er vol Duitse wagens. Omdat het onmogelijk was de goed bewaakte en altijd bezette garage binnen te komen, maakte de groep gebruik van een list om de garage te vernielen. Een koerierster ging een praatje maken met een bewaker en wist een afspraakje met hem te maken. Op zaterdag 17 maart 1945 stapte zij tegen twaalven met een koffer naar de garage. In de koffer zat een zware bom met een tijdklok van 244 uur. De knokploeg volgde haar op afstand. De garagedeuren waren gesloten. Ze moest bellen. De bewaker kwam aan de deur en liet haar niet binnen. Ze stonden een hele tijd te praten. Terwijl het tijdklok werkte! En daar kwam ze terug. Ze moest om twee uur nog maar eens terugkomen. Pijlsnel haalden de mannen de tijdklok uit de lading. Twee uur wachtte ze: het leek een eeuw. Toen nam de koerierster haar koffer weer op, ging naar de garage en werd binnengelaten. Ze bleef zo lang binnen dat haar vrienden het haast niet konden harden, maar eindelijk kwam ze weer naar buiten, zonder koffer. Ze had een afspraak voor zes uur gemaakt en vroeg of ze haar koffertje zo lang mocht laten staan. De Duitser had achter haar de garage gesloten om naar zijn kantoortje te gaan. Op dat moment waren in de garage een autobus, een vrachtwagen, vijf luxe auto's en 7 motoren. De knokploeg fietste terug naar de stad. Toen ze daar ongeveer waren, hoorden ze een zware dreun achter zich. Later bleek dat zelfs al het gereedschap in de garage in poeier was. (Naar een bij het RIOD aanwezig verslag.)

In 1950 besloot de weduwe Eshuis de garage en een deel van het woonhuis te verhuren aan de heer Van Kleef ?met alle daarbij behorende terreinen, benzinepompen en tanks, alles in de staat waarin het zich heden bevindt.?
Zie voor het vervolg: Van Kleef Garagebedrijf-verhuurinrichting automobielen.