Bijgewerkt: 1 december 2024

Onthulling Turftrapster
Pieter de Monchy - 1979

Foto's -> Kunstwerken -> Turftrapster - De Onthulling

Onthulling TurftrapsterPieter de Monchy
(Bron: Boekje over Pieter de Monchy)

Onthulling "Turftrapster" van Pieter de Monchy in 1979. Het beeld wordt hier onthuld aan de Amsterdamseweg voor de Rabobank door burgemeester Quarles van Ufford en de kunstenaar zelf. Het werd toen door de Rabobank aan het Oude Dorp geschonken. Nadat de bank eind 2003 het pand verliet, heeft de gemeente de Turftrapster verplaatst naar het hart van het Oude Dorp, tegenover de Dorpskerk.

Amstelveen
(Amstelveenweb.com - Gemeentearchief NA)

De Turftrapster vanuit een andere hoek

De turftrapster is het symbool van Amstelveen. Dit naar aanleiding van het feit dat rond het gebied van de Amstel, voorheen Aemstelle, de veengronden tot turf werden verwerkt. Het turftrappen was destijds de belangrijkste bron van inkomsten. Het beeldje was tot 2004 als miniatuur verkrijgbaar bij de VVV winkel aan de Thomas Cookstraat in het Stadshart.

Amstelveen
(Amstelveenweb.com - 2019)

Turftrapster in gips

Turftrappen
In de Middeleeuwen werd reeds veen gebaggerd voor turfwinning. Turf is een product van de vervening, het is gedroogd veen. In Amstelveen en omstreken vond de turfwinning plaats tussen de 16de en 19de eeuw. Deze turfwinning wordt door de Amstelveners ook wel “de Aardolie van de Gouden Eeuw” genoemd. Voorafgaand aan het veenbaggeren, moest men de bovengrond afgraven en afvoeren, omdat deze niet geschikt was om turf van te maken. Het onderliggende veen werd vervolgens gestoken of gebaggerd en in kluiten naar zogenaamde legakkers verplaatst. Daar vermengde men deze veenkluiten met water en werd het tot turf getrapt.

Turftrappers Amstelveen
(Amstelveenweb.com - Gemeentearchief NA)

Turftrappers Hannes en Piet Stolk rond 1920

Dit gebeurde met behulp van een soort kleine ski (plankjes onder de voeten gebonden). Als de veenkluiten gelijkmatig waren aangetrapt, werd de turf in gelijke “turven” gesneden waarna ze moesten indrogen. Na het indrogingsproces werden de blokken op stapels gezet en na verdere droging per turfbok, een platte schuit, naar de afnemers vervoerd. De voornaamste afnemer was Amsterdam. Het turftrappen was voor veel gezinnen een goede bron van inkomsten, beter dan vanuit de veeteelt werd verkregen. De verkregen turf werd door de afnemers als brandstof gebruikt. Brandende turf dat zachtjes gloeit en smeult, bleek namelijk geschikt om vanuit klei, bakstenen te vervaardigen. De veenmeren die door het baggeren ontstonden werden in de 18de eeuw drooggelegd. Zie verder ook de geschiedenis van het turftrappen en steken

En voor informatie over de kunstenaar Pieter de Monchy.

Klik hier voor andere foto's in de categorie Kunstwerken