2022 de Dag van de Arbeid

1 mei is de Dag van de Arbeid of Internationale Werkersdag (IWD) is een strijddag van de arbeidersbeweging die door de Tweede Internationale werd ingesteld, ter nagedachtenis van het bloedbad op het Haymarketplein, als een jaarlijkse stakingsdag voor de verkorting van de arbeidstijd tot een achturige werkdag. Aan deze vraag werd in het interbellum in de meeste geïndustrialiseerde Europese landen voldaan.

Het bloedbad op Haymarket Square in Chicago op 4 mei 1886 was het hoogtepunt van de strijd voor de achturige werkdag in de Verenigde Staten en is een belangrijk onderdeel van de geschiedenis van de Internationale Dag van de Arbeiders op 1 mei. De Dag van de Arbeid werd een dag om de strijd van werkende mannen en vrouwen te vieren. Deze dag wordt in veel landen over de hele wereld gevierd en is vaak een officiële feestdag; op deze dag vinden grote demonstraties van de arbeidersbeweging plaats. De Internationale Dag vindt zijn oorsprong in de strijd van de arbeidersbeweging voor de achturige werkdag aan het einde van de 19de eeuw.

In de Verenigde Staten hebben de Amerikaanse vakbonden zich tijdens hun congres van 1884 twee jaar de tijd gegeven om de bazen een beperking van de werkdag tot acht uur op te leggen. Zij kozen ervoor hun actie te lanceren op 1 mei, de dag van de verhuizing, omdat veel Amerikaanse bedrijven op die dag hun boekjaar begonnen en contracten op die dag afliepen, waarbij de werknemer moest verhuizen (vandaar de term Moving Day) om werk te vinden. De algemene staking van 1 mei 1886, waartoe de anarchisten de aanzet hadden gegeven, kreeg veel navolging . Er waren ongeveer 340.000 arbeiders in het hele land.

In Chicago werd de staking in bepaalde bedrijven verlengd en op 3 mei 1886 kwamen drie stakers van het bedrijf McCormick tijdens een demonstratie om het leven. De volgende dag vond een protestmars plaats en 's avonds, toen de demonstratie op Haymarket Square uiteenviel, waren er nog maar 200 demonstranten over die het op moesten nemen tegen evenzoveel politieagenten.

De Dag van de Arbeid, voordat het de Dag van de Arbeiders was, werd in Europa gevierd met het gebruik van de meiboom. Iets van dit blijft in sommige van de vroege parades. Het gebruik om op deze dag in Frankrijk lelietjes-van-dalen aan te bieden, gaat terug tot de Renaissance. Er zijn verschillende verslagen over koning Karel IX die vanaf de jaren 1560 elk voorjaar lelietjes-van-dalen aanbiedt aan de dames van zijn hof, met de woorden: 'Laat het zo elk jaar gebeuren.'

In Nederland is 1 mei (Dag van de Arbeid) geen officiële feestdag. Dit komt deels door de nabijheid van de nationale feestdag, Koningsdag, die tot 2013 op de dag ervoor werd gevierd. Ook de arbeidersbeweging vond het niet nodig om tijdens het herstel na de Tweede Wereldoorlog te ijveren voor een extra vrije dag. Liberalen die zich in diezelfde periode aansloten bij de Partij van de Arbeid wilden zich vanwege Koude Oorlogssentimenten ook distantiëren van de Sovjet-Unie.

Op zondag 1 mei 2022 tijdens de Dag van de Arbeid vanaf 12 uur 30 vindt er een mars en een manifestatie plaats in Utrecht, georganiseerd door de FNV. Loop mee met de mars en strijd voor een eerlijke verdeling van de welvaart. Of kom direct naar de manifestatie in het Julianapark en praat mee over onze actieplannen tegen de ontkoppeling van de AOW. Vier met ons 100 jaar vakbeweging met het muziekstuk ‘Vogelvrijheid’ van twee studentenkoren. Stem op één van de genomineerde actietrajecten voor de Herman Bode Award en wandel langs de stands waar verschillende sectoren en netwerken zich presenteren. We sluiten de dag af met de verhalen van de werkvloer en een toespraak van FNV-voorzitter Tuur Elzinga. Kom ook en loop, vier en strijd mee tijdens de Dag van de Arbeid.