Aanslagdreiging in Nederland is niet denkbeeldig

De kans, dat in Nederland een aanslag plaatsvindt, is reëel. In Europese landen kunnen op korte termijn nieuwe aanslagen plaatsvinden. Er zijn echter geen concrete aanwijzingen, dat terroristen daadwerkelijk voorbereidingen treffen voor het plegen van een aanslag in Nederland. De dreiging blijft daarom gehandhaafd op substantieel, niveau 4 in het aangepaste systeem van dreigingsniveaus. Dat staat in het Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland (DTN pdf 9 pagina’s) van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV).

De jihadistische dreiging is de belangrijkste terroristische dreiging in Europa. De aanslagen van ISIS in Parijs, november 2015, Brussel, maart 2016, en Istanbul, juni 2016, laten op indringende wijze de aard en omvang daarvan zien. Inmiddels is duidelijk, dat ISIS al sinds eind 2013 op gestructureerde wijze bezig is met de aansturing, coördinatie en voorbereiding van aanslagen in Europa. Ook na arrestaties van personen uit het netwerk van ‘Parijs’ en ‘Brussel’ zijn waarschijnlijk nog diverse ISIS-cellen in Europa aanwezig. Naast de dreiging die uitgaat van ISIS-netwerken, blijft de dreiging bestaan van grootschalige aanslagen in Europa door al Qa’ida.

(Foto René Verleg - 2015)

Drs. Dick Schoof (1957) is de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid

Hoewel er geen concrete aanwijzingen zijn, dat terroristische netwerken voorbereidingen treffen voor het plegen van aanslagen in Nederland, is er sinds eind 2015 wel een toenemend aantal verbanden met Nederland vastgesteld in onderzoek naar grensoverschrijdende netwerken en aanslagcellen. Zo werden in Rotterdam arrestaties verricht in een onderzoek naar een Frans netwerk, dat mogelijk aanslagen wilde plegen in Frankrijk. Ook een vermoedelijke aanslagcel die in Duitsland werd opgerold, had mogelijk banden met Nederland. Dergelijke netwerken trekken zich bij hun activiteiten weinig aan van grenzen tussen landen.

Aantal uitreizigers neemt af. Sinds begin 2016 neemt het aantal uitreizigers, dat per maand uit Nederland vertrekt af. Het totaal aantal sinds 2012 uitgereisde personen staat op circa 260. Ongeveer 40 van hen zijn inmiddels in Nederland teruggekeerd en 42 personen zijn omgekomen. Op dit moment zijn dus nog circa 170 uit Nederland afkomstige personen in Syrië en Irak aanwezig, onder wie vrouwen en minderjarigen. Zij worden meegeteld, omdat ook van deze groepen een dreiging kan uitgaan. Sinds 1 mei 2016 worden kinderen vanaf 9 jaar die met hun ouders naar ISIS zijn gereisd, meegeteld in de uitreiscijfers, omdat is gebleken dat ISIS kinderen vanaf 9 jaar inzet bij gewelddadigheden.

Polarisatie Europese landen groeit. De groeiende polarisatie in Europese landen kan een voedingsbodem vormen voor radicalisering en extremisme. Ook in Nederland kan geweld door extreemlinks en extreemrechts plaatsvinden. De afgelopen periode kende een heftig debat over het racistische gehalte van Nederland, dat gepaard ging met beledigingen en bedreigingen. De komst van vluchtelingen, gepaard met angst voor terrorisme, heeft geleid tot steeds openlijker activiteiten van extreemrechts. Mede in reactie hierop neemt het soms zelfs gewelddadig verzet van extreemlinks tegen asielbeleid en tegen extreemrechts sinds medio 2015 toe. Ook het aantal meldingen van anti-islamincidenten is gestegen.

Extra dreigingsniveau. Op basis van de bevindingen van de conferentie ‘Tien Jaar DTN’ in december 2015 is het systeem van dreigingsniveaus met ingang van DTN42 aangepast met het oog op de toekomstbestendigheid. De dreigingsniveaus worden aangegeven met de nummers 1 (laagste niveau) tot en met 5 (hoogste niveau). De ernst van de huidige reële dreiging is niet veranderd. Daarom blijft het niveau gehandhaafd op substantieel, niveau 4 van op een schaal van 5 in het aangepaste systeem.