Apenpokken uitgeroepen tot wereldwijde noodsituatie voor de volksgezondheid

Monkeypox (Apenpokken) is een uitbraak die zich snel over de wereld heeft verspreid, via nieuwe wijzen van overdracht waarover we "te weinig" weten, en die voldoet aan de criteria van een noodsituatie volgens de Internationale Gezondheidsregeling.

'Om al deze redenen heb ik besloten dat de wereldwijde uitbraak van monkeypox een noodsituatie op het gebied van de volksgezondheid van internationaal belang vormt' - kondigde de directeur van de (WHO) Wereldgezondheidsorganisatie, Tedros Adhanom Gebreyesus, zaterdag 23 juli 2022 aan tijdens een persconferentie. Tedros gaf aan dat het huidige risico op monkeypox wereldwijd en in alle regio's matig is, behalve in de Europese regio waar het risico hoog is.

'Er is ook een duidelijk risico van verdere internationale verspreiding, hoewel het risico van interferentie met het internationale verkeer op dit moment laag blijft' - voegde hij eraan toe. Momenteel zijn er meer dan 16.000 gemelde gevallen uit 75 landen en gebieden en vijf sterfgevallen.

De uitbraak kan worden gestopt. Het hoofd van de WHO zei dat hij weliswaar een noodsituatie op het gebied van de volksgezondheid van internationaal belang afkondigde, maar dat de uitbraak van monkeypox op dit moment geconcentreerd is onder mannen die seks hebben met mannen, vooral die met meerdere seksuele partners. 'Dat betekent dat dit een uitbraak is die kan worden gestopt met de juiste strategieën in de juiste groepen' - legde hij uit.

Tedros zei dat het essentieel is dat alle landen nauw samenwerken met gemeenschappen van mannen die seks hebben met mannen, om effectieve informatie en diensten te ontwerpen en te leveren, en om maatregelen te nemen die de gezondheid, mensenrechten en waardigheid van de getroffen gemeenschappen beschermen. 'Stigmatisering en discriminatie kunnen even gevaarlijk zijn als een virus' - waarschuwde hij, en riep maatschappelijke organisaties, waaronder die met ervaring in het werken met mensen die leven met hiv, op om samen met het agentschap te werken aan de bestrijding van stigmatisering en discriminatie. 'Met de middelen die we nu hebben, kunnen we de overdracht stoppen en deze uitbraak onder controle brengen' - benadrukte hij.

Tedros verduidelijkte dat het Comité voor noodgevallen van de Internationale Gezondheidsregeling, dat afgelopen donderdag bijeen is gekomen, geen consensus kon bereiken over de monkeypox. Hij legde uit dat de WHO vijf elementen in aanmerking moet nemen om te beslissen of een uitbraak een noodsituatie op het gebied van de volksgezondheid van internationaal belang vormt.

-De door de landen verstrekte informatie - waaruit in dit geval blijkt dat het virus zich snel heeft verspreid naar vele landen die het nog niet eerder hebben gezien;

-De drie criteria voor het uitroepen van een noodsituatie op het gebied van de volksgezondheid van internationaal belang in het kader van de Internationale Gezondheidsregeling: een buitengewone gebeurtenis, een gevaar voor de volksgezondheid in andere landen en de noodzaak om eventueel een gecoördineerde internationale reactie te vereisen;

-het advies van het Comité voor noodgevallen, dat niet tot een consensus is gekomen;

-wetenschappelijke uitgangspunten, bewijsmateriaal en andere relevante informatie - die volgens Tedros momenteel ontoereikend zijn en veel onduidelijkheden laten bestaan;

-het risico voor de volksgezondheid, de internationale verspreiding en de mogelijke verstoring van het internationale verkeer.

De leden van het comité die de afkondiging van de noodtoestand steunden, verklaarden dat in de toekomst golven van monkeypoxgevallen te verwachten zijn, aangezien het virus bij nog meer vatbare bevolkingsgroepen zal worden binnengebracht, en dat de huidige omvang van de uitbraak onderschat zou kunnen zijn. Zij wezen ook op de "morele plicht" om alle beschikbare middelen en instrumenten in te zetten om op de uitbraak te reageren, zoals leiders van de LGBTI+-gemeenschappen uit verscheidene landen benadrukten, indachtig het feit dat de gemeenschap die momenteel het zwaarst getroffen is buiten Afrika, dezelfde is als die welke oorspronkelijk in de vroege stadia van de hiv/aids-pandemie getroffen zou zijn. De deskundigen benadrukten dat de wijze van overdracht die de huidige uitbraak in stand houdt, nog niet volledig bekend is.


(Bron ECDC/UN - 2022)

Visuele voorbeelden van de apenpokken uitslag

Om de uitbraak van monkeypox te bestrijden beveelt de WHO de landen aan om:

-Een gecoördineerde reactie uit te voeren om de overdracht te stoppen en kwetsbare groepen te beschermen

-de getroffen gemeenschappen te betrekken en te beschermen

-het toezicht en de volksgezondheidsmaatregelen te intensiveren

-het klinisch beheer en de preventie en bestrijding van infecties in ziekenhuizen en klinieken te versterken

-het onderzoek naar het gebruik van vaccins, therapeutica en andere middelen te versnellen

Een volledige reeks aanbevelingen, aangepast aan de verschillende landencontexten, is gepubliceerd op de website van de WHO, en het agentschap heeft ook een live gegevensdashboard voor de uitbraak van monkeypox gelanceerd. De WHO heeft nu drie actieve noodsituaties op het gebied van de volksgezondheid van internationaal belang: COVID-19, polio en monkeypox.