Banenafspraak en quotum voor arbeidsgehandicapten

Op 16 december 2014 heeft de Tweede Kamer met een ruime meerderheid van VVD, PvdA, D66, ChristenUnie, GroenLinks, SGP, Partij voor de Dieren, 50+ en Groep Klein ingestemd met het wetsvoorstel ‘banenafspraak en quotum arbeidsbeperkten’ (BQA). Dit voorstel regelt, hoe de gemaakte afspraken uit het sociaal akkoord over extra banen voor mensen met een arbeidsbeperking worden uitgevoerd en nageleefd. Staatssecretaris Klijnsma van Sociale Zaken en Werkgelegenheid is blij met de brede steun. “Het betekent, dat we mensen die ook dolgraag willen werken, maar vanwege een beperking een grote afstand tot de arbeidsmarkt hebben, nu ook reëel perspectief op een baan kunnen bieden.”

(Bron Rijksoverheid- 2014)

Jetta Klijnsma (PvdA) staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid

Het kabinet kwam vorig jaar met werkgevers en werknemers overeen, dat tot 2026 voor deze groep in totaal 125.000 extra banen beschikbaar komen. Deze garantiebanen zijn bestemd voor mensen die wel kunnen werken, maar vanwege een beperking niet in staat zijn het wettelijk minimum loon te verdienen. Staatssecretaris Jetta Klijnsma bereidde voor de zekerheid ‘als stok achter de deur’ een aparte regeling voor, die pas in werking treedt wanneer blijkt dat de toegezegde banen er niet komen. In het debat met de Tweede Kamer sprak de staatssecretaris vorige week de hoop uit deze quotumheffing nooit nodig te hebben, omdat werkgevers gewoon meedoen aan het creëren van de garantiebanen.

Meerdere partijen drongen in het debat aan op een verruiming van de doelgroep, zodat ook mensen met een handicap die met wat ondersteuning wél in staat zijn het minimumloon te verdienen meetellen bij een eventuele quotumheffing. De Tweede Kamer wil vooral geen ‘concurrentie’ tussen de verschillende doelgroepen. Een breed gedragen amendement om de wet op dit punt te wijzigen werd vanmiddag bij de stemming in de Tweede Kamer aangenomen.

Aan de met sociale partners overeengekomen doelgroep voor de banenafspraak wordt niet getornd. De 125.000 banen, waarvan 100.000 in de marktsector en 25.000 bij de overheid, blijven bestemd voor de afgesproken groep die het meest kwetsbaar is op de arbeidsmarkt. Eind 2016 wordt voor het eerst gekeken, of de toegezegde banen ook zijn gerealiseerd. Als blijkt, dat dit niet is gelukt, treedt de quotumregeling in werking, waarbij bedrijven van 25 werknemers, of meer een heffing van 5000 euro per niet ingevulde werkplek per jaar krijgen opgelegd.

Het aangenomen amendement regelt, dat bij het bepalen van de hoogte van deze heffing ook wordt gekeken naar (veelal hoger opgeleide) werknemers met een handicap, die buiten de doelgroep van de banenafspraak vallen. Het totaal aantal banen wordt bij de invoering van een quotum wel navenant hoger, zodat de kans op een garantiebaan voor de oorspronkelijke doelgroep gelijk blijft.

Klijnsma: “Het is mooi, dat nu duidelijk is voor wie deze banen zijn bedoeld en hoe we hier verder mee omgaan. Dat is ook belangrijk met het oog op de Participatiewet die op 1 januari 2015 van kracht wordt”. Deze wet biedt gemeenten de mogelijkheid om mensen meer op maat en in samenhang met andere hulpvragen te begeleiden naar werk, of andere vormen van maatschappelijke ondersteuning.