Bijeenkomst van justitieministers van deVisegrád landen in Budapest

Minister Stef Blok (VVD) van Veiligheid en Justitie heeft deelgenomen aan een bijeenkomst van justitieministers van de Visegrád landen (Hongarije, Tsjechië, Slowakije en Polen) en België, Nederland en Luxemburg. De ontmoeting, op initiatief van de Hongaarse minister van justitie László Trócsányi, stond in het teken van slachtofferzorg en rechtsbijstand.

De Visegrád-landen ontwikkelen programma’s voor de zorg aan slachtoffers van misdrijven en willen hierover met andere Europese landen informatie uitwisselen. Minister Blok lichtte toe hoe Nederland heeft georganiseerd, dat de belangen van slachtoffers in de strafrechtketen veel meer aandacht hebben gekregen. Zoals het spreekrecht in de rechtszaal en de behandeling van schadevergoeding.

(Foto Véssey Endre/kormany.hu - 2017)

Minister Stef Blok (VVD) van Veiligheid en Justitie in Budapest op 25 september 2017

De ministers spraken daarnaast over actuele justitie-onderwerpen in Europees verband. Op de agenda stond de EU-samenwerking op het terrein van grensoverschrijdende misdaad en de verdere ontwikkeling van het EU agentschap EuroJust. Daarnaast wisselden de delegaties standpunten uit over de voorgenomen oprichting van het Europees Openbaar Ministerie voor fraudezaken. Nederland heeft eerder al aangegeven nu niet deel te nemen aan deze intensievere vorm van samenwerking. Minister Blok sprak, samen met de Belgische en Luxemburgse justitieministers, zijn zorgen uit over ontwikkelingen binnen de rechtsstaat van Polen en Hongarije en benadrukte, dat de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht een van de kernwaarden is van de Europese Unie.

De Visegrád-groep, ook wel Visegrád Four, of V4 genoemd, is een culturele en politieke alliantie van vier Midden-Europese landen - de Tsjechische Republiek, Hongarije, Polen, Slowakije en Polen - voor de bevordering van hun Europese integratie en voor het bevorderen van de militaire, economische en energiesamenwerking met elkaar. Vroeger werd de groep soms aangeduid als de Visegrád-driehoek, omdat het oorspronkelijk een alliantie van drie staten was.

Visegrád is een kleine stad aan de Donau in het district Szentendre (provincie Pest) in Hongarije. Het is bekend om de blootgelegde resten van een koninklijk paleis. Het plaatsje ligt 22 km ten noorden van Szentendre, tegenover Nagymaros, aan de Donauknie en 42 km ten noorden van Boedapest. Het plaatsje kreeg in 2000 stadsrechten, hoewel het maar zo'n 2.000 inwoners telt.

De naam van de groep is afgeleid van en de plaats, waar in de middeleeuwen de belangrijkste vergaderingen werden gehouden. Het is gekozen uit een bijeenkomst van de Boheemse Tsjechische, Poolse en Hongaarse heersers in Visegrád in 1335. Koning Róbert Károly van Hongarije, Kazimierz III van Polen en Jan van Luxemburg stemden ermee in nieuwe commerciële routes te creëren om de belastingpoorten van Wenen te omzeilen en gemakkelijker toegang te krijgen tot andere Europese markten. De erkenning van de Tsjechische soevereiniteit over het hertogdom Silezië werd ook bevestigd. In 1339 vond een tweede bijeenkomst plaats, waar werd besloten, dat na het overlijden van Casimir III van Polen, de zoon van Róbert Károly van Hongarije, Louis I van Hongarije, koning van Polen zou worden op voorwaarde, dat Casimir geen zoon had.

De landen hebben een lange gedeelde geschiedenis, waaronder verschillende gebieden die door het Habsburgse Rijk en zijn opvolgers werden geregeerd op verschillende tijdstippen van de jaren 1500 tot de Eerste Wereldoorlog. Onlangs nog, tijdens de Koude Oorlog, waren de landen satellietstaten van de Sovjet-Unie als de Poolse Volksrepubliek, de Hongaarse Volksrepubliek en de Tsjechoslowaakse Socialistische Republiek. Het jaar 1989 markeert de val van het communisme in Midden- en Oost-Europa. In 1990 eindigden de drie communistische volksrepublieken en in december 1991 stortte de Sovjet-Unie ineen. Daartussen werd de Visegrád-groep opgericht op 15 februari 1991 met de leden Hongarije, Tsjechië en Polen.