COVID-19 verstoort de routinematige vaccinatie-inspanningen

Minstens 80 miljoen kinderen onder één jaar die risico lopen op ziekten zoals difterie, mazelen en polio, aangezien COVID-19 de routinematige vaccinatie-inspanningen verstoort, waarschuwt Gavi, de WHO en UNICEF.

COVID 19 verstoort wereldwijd levensreddende immunisatiediensten, waardoor miljoenen kinderen - zowel in rijke als in arme landen - het risico lopen op ziekten als difterie, mazelen en polio. Deze scherpe waarschuwing komt van de Wereldgezondheidsorganisatie, UNICEF en Gavi, de Vaccin Alliance in de aanloop naar de Global Vaccine Summit op 4 juni 2020, waar de wereldleiders bijeen zullen komen om te helpen de vaccinatieprogramma's in stand te houden en de gevolgen van de pandemie in de landen met een lager inkomen te verzachten.

Volgens gegevens verzameld door de Wereldgezondheidsorganisatie, UNICEF, Gavi en het Sabin Vaccine Institute, wordt de levering van routine-immunisatiediensten in ten minste 68 landen aanzienlijk belemmerd en zullen waarschijnlijk ongeveer 80 miljoen kinderen onder de leeftijd van 1 jaar die in deze landen wonen, worden getroffen.

Sinds maart 2020 zijn de routinematige kinderimmunisatiediensten op wereldwijde schaal verstoord, wat ongekend is sinds het begin van de uitgebreide programma's voor immunisatie (EPI) in de jaren zeventig van de vorige eeuw. Meer dan de helft (53%) van de 129 landen waar gegevens beschikbaar waren, meldden matige tot ernstige verstoringen, of een totale opschorting van de vaccinatiediensten in de loop van maart-april 2020.

(Bron WHO - 2020)

Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus (1965) directeur-generaal van de WHO

'Immunisatie is een van de krachtigste en meest fundamentele instrumenten voor ziektepreventie in de geschiedenis van de volksgezondheid', aldus Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, directeur-generaal van de WHO. 'Verstoring van de immunisatieprogramma's van de COVID-19 pandemie dreigt tientallen jaren van vooruitgang tegen door vaccinatie te voorkomen ziekten, zoals mazelen, af te wikkelen. Op de Global Vaccine Summit van 4 juni in Londen zullen de donoren hun steun toezeggen aan Gavi, de Vaccine Alliance, om dit levensreddende werk in enkele van de meest kwetsbare landen te ondersteunen en te versnellen. Uit de grond van mijn hart dring ik er bij de donoren op aan om de Alliantie volledig te financieren. Deze landen, deze kinderen in het bijzonder, hebben vaccins nodig, en ze hebben Gavi nodig.'

De redenen voor verstoorde diensten variëren. Sommige ouders zijn terughoudend om hun huis te verlaten vanwege bewegingsbeperkingen, gebrek aan informatie of omdat ze bang zijn voor besmetting met het COVID-19 virus. En veel gezondheidswerkers zijn niet beschikbaar vanwege reisbeperkingen, of herplaatsing naar de COVID-responsactietaken, evenals een gebrek aan beschermingsmiddelen. 'Meer kinderen in meer landen worden nu beschermd tegen meer ziekten die met een vaccin kunnen worden voorkomen dan ooit tevoren. Door COVID-19 wordt deze enorme vooruitgang nu bedreigd, waardoor ziekten als mazelen en polio opnieuw de kop op kunnen steken. Niet alleen zal het handhaven van immunisatieprogramma's meer uitbraken voorkomen, het zal er ook voor zorgen dat we de infrastructuur hebben die we nodig hebben om een eventueel COVID-19 vaccin op wereldschaal uit te rollen.' aldus Dr. Seth Berkley, CEO van Gavi.


(Foto GAVI/Oscar Seykens - 2015)

Dr. Seth Franklin Berkley, M.D. (1956) is de CEO van de Global Alliance for Vaccines and Immunization (GAVI-alliantie) en een wereldwijde voorvechter van de kracht van vaccins. Hij is ook de oprichter en voormalig president en CEO van het International AIDS Vaccine Initiative (IAVI)

Vertragingen bij het transport van vaccins verergeren de situatie. UNICEF heeft melding gemaakt van een aanzienlijke vertraging in de geplande vaccinleveringen als gevolg van de lockdown maatregelen en de daaruit voortvloeiende daling van de commerciële vluchten en de beperkte beschikbaarheid van charters. Om dit te helpen verzachten doet UNICEF een beroep op regeringen, de particuliere sector, de luchtvaartindustrie en anderen om tegen een betaalbare prijs vrachtruimte vrij te maken voor deze levensreddende vaccins. Gavi heeft onlangs een overeenkomst met UNICEF ondertekend om vooraf financiële middelen te verstrekken om de hogere vrachtkosten voor de levering van vaccins te dekken, in het licht van het verminderde aantal commerciële vluchten dat beschikbaar is voor vervoer.


(Foto © UNICEF/UN0154449/Nesbitt 2017)

Henrietta Holsman Fore (1948) is een Amerikaanse overheidsambtenaar die de functie van uitvoerend directeur van UNICEF vervult en voorheen de voorzitter was van de Raad van Bestuur en Chief Executive Officer van Holsman International, een productie- en investeringsmaatschappij

'We kunnen onze strijd tegen de ene ziekte niet ten koste laten gaan van de vooruitgang op lange termijn in onze strijd tegen andere ziekten. We hebben effectieve vaccins tegen mazelen, polio en cholera. Hoewel de omstandigheden kunnen vereisen dat we sommige vaccinatie-inspanningen tijdelijk onderbreken, moeten deze vaccinaties zo snel mogelijk opnieuw beginnen, of we lopen het risico dat we de ene dodelijke uitbraak inruilen voor een andere.' - aldus Henrietta Fore, uitvoerend directeur van UNICEF. Volgende week zal de WHO nieuwe adviezen geven aan landen over het handhaven van essentiële diensten tijdens de pandemie, met inbegrip van aanbevelingen voor het veilig verstrekken van vaccinaties.

Massa-immunisatiecampagnes tijdelijk verstoord. Veel landen hebben de preventieve massale vaccinatiecampagnes tegen ziekten als cholera, mazelen, meningitis, polio, tetanus, tyfus en gele koorts tijdelijk en terecht opgeschort vanwege het risico van overdracht en de noodzaak om de fysieke afstand te bewaren tijdens de vroege stadia van de COVID-19-pandemie. Met name mazelen- en poliovaccinatiecampagnes zijn zwaar getroffen: in 27 landen zijn mazelencampagnes opgeschort en in 38 landen zijn poliocampagnes in de ijskast gezet. Ten minste 24 miljoen mensen in 21 door de Gavi gesteunde lage-inkomenslanden lopen het risico vaccins tegen polio, mazelen, tyfus, gele koorts, cholera, rotavirus, HPV, meningitis A en rodehond te missen als gevolg van uitgestelde campagnes en de introductie van nieuwe vaccins.

Eind maart 2020, bezorgd dat massabijeenkomsten voor vaccinatiecampagnes de overdracht van COVID-19 zouden ontvlammen, adviseerde de WHO de landen om de preventieve campagnes tijdelijk op te schorten, terwijl risico-evaluaties en effectieve maatregelen voor het verminderen van de overdracht van het COVID-virus werden vastgesteld. De WHO heeft de situatie sindsdien gevolgd en heeft nu advies uitgebracht om de landen te helpen bepalen hoe en wanneer de massale vaccinatiecampagnes moeten worden hervat. In de richtsnoeren wordt opgemerkt dat landen specifieke risicobeoordelingen zullen moeten maken op basis van de lokale dynamiek van COVID-19-overdracht, de capaciteit van het gezondheidsstelsel en het voordeel voor de volksgezondheid van het voeren van preventieve en uitbraakreactievaccinatiecampagnes.

Op basis van deze richtlijnen en naar aanleiding van de toenemende bezorgdheid over de toenemende overdracht van polio adviseert het Global Polio Eradication Initiative (GPEI) landen om te beginnen met de planning van een veilige hervatting van de poliovaccinatiecampagnes, met name in landen met een hoog risico op polio. Ondanks de uitdagingen leveren verschillende landen speciale inspanningen om de vaccinatie voort te zetten. Oeganda zorgt ervoor dat de immunisatiediensten worden voortgezet, samen met andere essentiële gezondheidsdiensten, en financiert zelfs het vervoer om te zorgen voor outreach-activiteiten. En in de Democratische Volksrepubliek Laos werd, ondanks een nationale lockdown die in maart werd opgelegd, de routinematige immunisatie op vaste locaties voortgezet met fysieke afstandsmaatregelen.