De HJ Schoo-lezing 2024

Partijleider van Nieuw Sociaal Contract Pieter Omtzigt hield op maandag 2 september 2024 de HJ Schoo-lezing in debatcentrum de Rode Hoed in Amsterdam. Pieter Omtzigt is hiervoor uitgenodigd door weekblad EW, dat de lezing voor de 16de keer organiseerde. De HJ Schoo-lezing markeert de opening van het politieke seizoen. De lezing heeft als titel meegekregen: 'Denken in oplossingen: een pleidooi voor meer regie en een nieuwe ordening'.

In zijn lezing van meer dan een uur besprak Pieter Omtzigt drie kerntaken, grondwettelijke opdrachten, die de afgelopen decennia ernstig verwaarloosd zijn.

-Gebrek aan grip op migratie: er is sprake van een fors en stijgend migratieoverschot, met arbeidsmigratie als voornaamste onderdeel. Migratie is de grootste drijver geworden achter de bevolkingsgroei. Daarbij zien we sinds kort een negatieve natuurlijke bevolkingsgroei.

-De woningnood: door de liberalisering van de woningmarkt hebben we de grip verloren. Ruim 400.000 huishoudens kunnen geen huis vinden.

-Dalende kwaliteit van ons onderwijs: De kwaliteit van het Nederlandse onderwijs daalt flink op internationale ranglijsten, met name wat betreft leesvaardigheid. En juist geletterdheid is nodig om de weg te vinden in de kennismaatschappij.

De problemen worden politiek wel benoemd door links en door rechts– heel veel zelfs, maar ondanks veel beloftes, groeit de omvang van deze problemen. De problemen versterken elkaar. Volkshuisvesting en goed onderwijs zijn gewoon onderdeel van een functionerend sociaal contract. Met de omvang van de Nederlandse staat en met wat de staat allemaal van de burger verwacht, is het terecht dat de burger ook reële oplossingen verwacht.

Aan het eind van zijn lezing ging Pieter Omtzigt in op zijn persoonlijke politieke drive: ‘Ik kan er niet tegen als er iets gebeurt dat niet klopt. … Dat maakt me soms kritisch, soms zien mensen mij als eigenzinnig. Ik vind het niet erg om een outsider te zijn. Ik vind het erg als men de ogen sluit voor onrecht. Daar ben ik 20 jaar geleden de politiek voor in gegaan. En daarom zit ik nu nog steeds in de politiek.’

Hendrik Jan Schoo (1945-2007), beter bekend als HJ Schoo, geschreven met initialen zonder puntjes en uitgesproken als HaJé, was een Nederlandse journalist, essayist en columnist. De jaarlijkse HJ Schoo-lezing van Elsevier Weekblad is naar hem vernoemd.