De Nederlandse economie koelt af door de inflatie

De Nederlandse economie koelt sinds halverwege dit jaar af en zal in 2023 stabiliseren op een groei van 0,8 % van het bruto binnenlands product (bbp), al blijft de onzekerheid groot. De afkoeling wordt veroorzaakt door de hoge inflatie en de lagere groei van de wereldhandel- meldt De Nederlandsche Bank (DNB)

Herstellend uit de coronarecessie, draaide de Nederlandse economie in de eerste helft van dit jaar op volle toeren, waardoor de groei over het gehele jaar 2022 nog uitkomt op 4,2%. Na 2023 trekt de economie weer aan, met in 2024 naar verwachting een bbp-groei met het trendmatige (potentiële) tempo (1,6%).

Dit blijkt uit de nieuwe Economische Ontwikkelingen en Vooruitzichten (EOV) van De Nederlandsche Bank. Vanwege de onzekerheid over het verloop van de oorlog in Oekraïne heeft DNB een alternatief scenario opgesteld. Daarin blijven energieprijzen langer hoog, bij een lagere groei van de wereldhandel.

De inflatie heeft dit jaar naar verwachting haar piek bereikt. Bij de voorziene energieprijzen en overheidsmaatregelen volgt in de komende jaren een minder hoge prijsstijging. Vooral door de uitzonderlijke prijsstijging van energie, komt de geraamde inflatie dit jaar uit op gemiddeld 11,5%. Daarna volgt een daling naar 4,9% in 2023 en 5,0% in 2024, het jaar waarin het energieprijsplafond stopt. De kerninflatie (waarin prijsstijgingen van energie en voedsel niet worden meegenomen) blijft hoog door doorwerking van energie-inflatie naar de prijzen van andere goederen en diensten, door de krappe arbeidsmarkt en door de hoge bezettingsgraad van de economie. Ondanks de voorziene afkoeling, blijft de economie waarschijnlijk boven capaciteit draaien.

De arbeidsmarkt blijft de komende jaren uiterst krap. De werkloosheid stijgt van 3,6% dit jaar naar 4,2% in 2023, om vervolgens licht te dalen naar 4,0% in 2024. Door de krapte en de hoge inflatie nemen de loonstijgingen toe. Naar verwachting loopt de contractloonstijging bij bedrijven op van 2,9% dit jaar naar 5,0% in 2023 en 4,2% in 2024.

De coronacrisis heeft de overheidsfinanciën niet doen ontsporen. Door de koopkrachtmaatregelen van het kabinet, stijgt het begrotingstekort in 2023 naar 3,0% bbp. De overheidsschuld zakt volgend jaar net onder 50% bbp en daalt in 2024 verder naar 47,7% bbp.

Het is mogelijk dat de energie- en voedselprijzen langer hoog blijven dan in de raming is aangenomen. In een dergelijk scenario, waarin ook de wereldhandelsgroei afneemt, groeit het bbp in 2023 en 2024 met gemiddeld 0,8%-punt minder dan geraamd. Daarbij loopt de inflatie in 2024 op tot boven de 9%, ongeveer 4,5%-punt hoger dan in de raming. Als daarbij het prijsplafond met een jaar zou worden verlengd, wordt de koopkracht van huishoudens langer ondersteund, maar verslechtert het begrotingstekort. Lees ook: Economische Ontwikkelingen en Vooruitzichten DNB - december 2022 19 december 2022 (pdf 24 pagina’s)

a