De Vereniging Historisch Amstelveen vierde haar 25-jarig bestaan

Op 25 september 2015 om een uur of vier in de middag, kwamen er veel belangstellenden en leden van de Vereniging Historisch Amstelveen (VHA) bijeen, om stil te staan bij het heugelijke feit, dat de vereniging 25 jaar bestaat. De VHA werd op 25 september 1990 opgericht. Het 25 jarig jubileum werd gevierd met een tentoonstelling van mooie en bijzondere Amstelveense prenten (etsen) uit met name de 17de en 18de eeuw. Nadat de vele aanwezigen een zit- of staanplaats hadden ingenomen nam voorzitter mevrouw Brouwer het woord.

(Foto Amstelveenweb.com - 2015)

De ingang van de Vereniging Historisch Amstelveen in Orion 19


(Foto Amstelveenweb.com - 2015)

Veel mensen kwamen naar de viering van het 25-jarig bestaan van de Vereniging Historisch Amstelveen


(Foto Amstelveenweb.com - 2015)

Petra Kirsch, Statenlid van de VVD in Noord-Holland, oud-wethouder Casper Stevens (CDA) en oud-wethouder Joss Tabak (VVD) waren ook aanwezig bij de viering van 25 jaar Vereniging Historisch Amstelveen. Van de tegenwoordige gemeenteraad waren er geen lokale politici present, misschien moeten ze nog aan hun historisch besef werken?


(Foto Amstelveenweb.com - 2015)

Het publiek wacht op de sprekers


(Foto Amstelveenweb.com - 2015)

Omdat de curator van het Stadsarchief Amsterdam in de metro vastzit, kunnen de dames nog gezellig met elkaar praten. Vlnr.: Mirjam van 't Veld burgemeester, initiatiefneemster Nel Dennenbroek en Annemieke Brouwer, voorzitter van de vereniging

Mevrouw Annemieke M. Brouwer - van de Wetering, voorzitter van de Vereniging Historisch Amstelveen sprak de aanwezigen toe:

'De Vereniging Historisch Amstelveen viert vandaag haar 25-jarig bestaan en wij zijn blij dit lustrum met u allen te vieren! Een speciaal welkom voor mevrouw Van 't Veld, burgemeester van Amstelveen en een speciaal welkom voor de verzamelaar van de prachtige prenten die we hier tentoonstellen, zijn echtgenote en zijn genodigden. Deze verzamelaar blijft graag anoniem, vandaar het ontbreken van de naam.’

‘Zonder onze trouwe leden, waarvan sommigen al vanaf het eerste uur, hadden we dit lustrum echter niet kunnen vieren: ook zij verdienen een speciaal welkom. Voor de uiteindelijke oprichting in 1990 was een groep amateurarcheologen al enthousiast aan het graven in het Oude Dorp van Amstelveen, hetgeen veel interessante vondsten opleverde, vooral in de beerputten bleek veel materiaal te zitten. Een aantal vondsten zijn bij deze tentoonstelling te zien.’

‘De archeologische werkgroep is nog steeds de meeste succesvolle werkgroep van de VHA, werkte ook mee aan de opgravingen bij de Noord-Zuidlijn en is actief bij de archeologische hotspots in het Allard Pierson Museum. De eerste Amstel Mare, ons verenigingsblad, verscheen 1 februari 1991 met een voorwoord van de toenmalige burgemeester, Otto van Diepen, die een warm voorstander was van het ontstaan van de vereniging.’


(Foto Amstelveenweb.com - 2015)

Annemieke Brouwer, voorzitter van de vereniging, vertelt over de uiteenlopende werkzaamheden,
die de leden al 25 jaar lang verrichten

‘De Amstel Mare verschijnt al sinds de oprichting 4x per jaar. Een hele prestatie! Complimenten voor de weliswaar af en toe wisselende, maar steeds enthousiaste redactie, die er in de loop der jaren ook voor gezorgd heeft, dat er vele boeken zijn uitgegeven door de VHA. Hierbij is dank verschuldigd aan Maureen van Munster, de secretaris van de vereniging die veel tijd en energie gestoken heeft in het realiseren daarvan. Helaas kan zij hier vanmiddag niet aanwezig zijn.’

‘Ook onze adverteerders in Amstel Mare willen we danken voor hun financiële bijdragen. Veel mensen hebben de weg naar de vereniging de afgelopen jaren gevonden om informatie te vergaren over het verleden van Amstelveen via de telefoon, de website of op de zaterdagochtenden als er altijd mensen van ons aanwezig zijn om vragen te beantwoorden, boeken te laten inkijken of spullen in ontvangst te nemen. Ook zij verdienen onze dank!’

‘Met de gemeente Amstelveen hebben we regelmatig samengewerkt bijvoorbeeld Monumentendagen, groenbeheer en werkgroep A-9. En we hebben de gemeente regelmatig voorzien van informatie (soms ook verwijzend naar hun eigen fotoarchief). Volgend jaar bestaat Speelboerderij Elsenhove 40 jaar en op dit moment wordt er gezamenlijk gewerkt aan een uitgave over 40 jaar Elsenhove.’

‘Daarnaast heeft de vereniging tentoonstellingen ingericht om de Amstelveense bevolking te informeren over diverse onderwerpen bijvoorbeeld '50 jaar bevrijding', de 'Overtoom', 'Amstelveen in scherven', hoe zien kunstenaars Amstelveen en de tentoonstelling over Koos Landwehr bij ons 20-jarig bestaan. Deze tentoonstellingen werden gehouden op de diverse locaties, waar de vereniging vertoefde, waarvan Aemstelle voor het houden van tentoonstellingen wel de mooiste was.’

‘De locatie, waar we ons nu bevinden nodigt ook uit tot het houden van tentoonstellingen met dank aan de "stille kracht" van voormalig burgemeester Jan van Zanen, hoewel huisvesting natuurlijk niet in zijn portefeuille zat en hoewel we dit niet hard kunnen maken, heeft hij waarschijnlijk toch zijn invloed aangewend om de VHA een goede plek te gunnen in het Amstelveense. Bovendien was hij een warm pleitbezorger voor de VHA. Je zou voorzichtig kunnen concluderen, dat als je als vereniging je burgemeester achter je hebt staan, er wat meer mogelijk is.’

‘Mevrouw Van 't Veld, u bent al heel snel lid geworden van de VHA, hetgeen wij zeer waarderen. Het begin is er! Nu een sprongetje naar deze tentoonstelling. We zijn heel blij, dat we, dankzij een enthousiaste verzamelaar deze prachtige prentententoonstelling hebben kunnen inrichten onder de deskundige leiding van Bert Kuipers. Zelfs zo blij, dat we er een beetje hebberig van worden en een aankoopfonds in het leven roepen om deze collectie als vereniging in ons bezit te krijgen. Op de tafel bij onze keuken staat een niet te missen pot, waarin u uw gulle gaven kunt storten voor de start van dit aankoopfonds.'

Na de toespraak van de voorzitter mocht Peter van Schaik, oud-voorzitter en erelid van de vereniging ook spreken:

'Als ik hier rondkijk, dan constateer ik, dat er in Amstelveen nogal wat te sleutelen valt aan het gemiddelde historisch besef van de gemiddelde Amstelvener. Er zijn nogal wat inwoners die helemaal geen besef hebben, maar er is ook nog zoiets als de gemeenschappelijke geschiedenis. Wij hebben in die 25 jaar ons best gedaan – de voorzitter noemde het al. 10 boeken, 10 cahiers, 25 jaaruitgaven, een kleine 3000 pagina’s lokale geschiedenis, dus wij hebben ons best gedaan. Er valt kennelijk meer te doen. Wij zijn niet alleen een hobbyclub, maar wij behartigen het algemeen belang.


(Foto Amstelveenweb.com - 2015)

Lokale historicus Peter van Schaik (1929), schrijver van een enorme hoeveelheid publicaties, spreekt over hoe belangrijk het is als de bewoners van een dorp, of stad historisch besef hebben

Wij proberen duidelijk te maken, dat wij een gemeenschappelijke geschiedenis hebben en dat Amstelveners daarmee een zekere band hebben. Vandaag doen wij dus een nieuwe poging om de geschiedenis voor het voetlicht te brengen en dat in de vorm van een Canon. (Canon staat voor: teksten, beelden, kunstwerken en gebeurtenissen die het referentiekader vormen van een gedeelde cultuur, of religie). Een Canon is een beetje een modeverschijnsel van de laatste 10 jaar, Amstelveen deed nog niet mee, maar nu hebben wij ook onze eigen Canon. In 10 vensters wordt er heel beknopt iets verteld over de geschiedenis van Amstelveen. Wie meer wil weten, kan altijd terecht, want er wordt altijd een verwijzing gegeven naar, waar je nog meer kunt vinden. Mevrouw de burgemeester, ik ga u geen één exemplaar geven, maar 50! Nee, niet voor de gemeenteraad! Dit zijn exemplaren om uit te delen op de scholen en dan hopen wij, dat hier en daar in het lerarenkorps mensen zijn, die het willen delen met hun leerlingen. En als dat gebeurt, dan hoeven wij misschien niet meer te sleutelen aan het historisch besef aan de gemiddelde Amstelvener.’

Vervolgens kreeg mevrouw Mirjam van ’t Veld, burgemeester van Amstelveen de stapel Canon’s  overhandigd. Het is één van de uitgaven van de serie Amstelveense Historische Cahiers. Na de overhandiging kreeg mevrouw Nel Dennenbroek het woord. Zij is nauw verbonden met het ontstaan van de vereniging en met haar inmiddels overleden echtgenoot Cor, ook enthousiast archeologische graver in het Oude Dorp en bij restaurant Het Kalfje, heeft zij de hele ploeg telkens van proviand voorzien.

Mevrouw Nel Dennenbroek zei onder meer het volgende:

‘U ziet in het cahier afbeeldingen uit de 17de en 18de eeuw van hofsteden en industrie aan de Amstel en natuurlijk, de naam Amstelveen zegt het al, de veening die hier allang is verdwenen. Een paar landhuizen en twee banpalen zijn blijven staan en herinneren nog aan deze periode.’


(Foto Amstelveenweb.com - 2015)

Nel Dennenbroek, oud-voorzitter en initiatiefneemster van de vereniging aan het woord

‘De vereniging heeft gedurende de 25 jaar veel historisch materiaal verzameld en ook de archeologische vondsten tonen de eeuwenoude geschiedenis van Amstelveen. Amstelveen is inmiddels uitgegroeid tot een eigentijdse gemeente. Immers zonder verleden hadden we ook geen heden! Dankzij de inzet en kennis van mevrouw Van Munster en de heren Gerlach en Van Schaik aan de historische reeks, wordt een bijzonder exemplaar toegevoegd. Ik wil als initiatiefnemer van deze vereniging, ook het bestuur van de VHA hartelijk feliciteren met hun 25-jarig bestaan. Toen wij hier aan begonnen, hebben wij nooit gedacht – en ik zeker niet – dat wij dit zouden meemaken. Hier aanwezig te mogen zijn en ook nog tot u allen en de vele bekenden van mij, te spreken.’

Na haar woorden nodigde mevrouw Dennenbroek de burgemeester uit om het nieuwe cahier te overhandigen, dat ter gelegenheid van dit jubileum werd samengesteld. Het cahier met de titel 'Amstelveen in prent', is een catalogus van onder meer 80 prenten, waarvan het merendeel afkomstig is uit een privécollectie. De prenten zijn heel professioneel aan de wanden ten toon gesteld, met bijbehorende beschrijving. Aangezien de collectie in het geheel kan worden aangekocht, benoemde mevrouw Brouwer al de ‘geldpot’ van het aankoopfonds oude prenten, waar een ieder een donatie in kan doen.


(Foto Amstelveenweb.com - 2015)

Nel Dennenbroek, oud-voorzitter van de vereniging overhandigt het nieuwste cahier 'Amstelveen in prent' aan
burgemeester Mirjam van 't Veld

Burgemeester Mirjam van ’t Veld nam het woord:

‘Fijn om hier vandaag aanwezig te zijn! Ik heb net al stiekem zitten bladeren in deze twee prachtige exemplaren. Wie van u is al 25 jaar lid van de vereniging? Zo te zien zijn er heel veel mensen die al vanaf het begin betrokken zijn geweest en daar gaat het natuurlijk om. Wij hadden net een mooi gesprekje over het begin, dat er mensen zijn die zich willen inzetten voor het doel. Je mag je historie, je geschiedenis nooit verloochenen, want alles wat de geschiedenis leert, bepaalt nu de kernwaarden voor deze mooie gemeente, waar wij allemaal met plezier wonen, leven en werken. En dat is ergens op gebaseerd, op historie, wat hier vroeger is geweest.’


(Foto Amstelveenweb.com - 2015)

Burgemeester Mirjam van 't Veld met de 'Canon van Amstelveen' en het laatste cahier van de vereniging 'Amstelveen in prent' gaat scholen in Amstelveen benaderen, om bij de leerlingen interesse te wekken voor de geschiedenis van Amstelveen. Hopelijk krijgen ze straks ook het historisch besef, waar ze nu wonen en waarvandaan hun stad is gegroeid, wat enorm belangrijk is

‘Ik probeer als burgemeester me ook altijd in de historie te verdiepen en mag ik misschien iets zeggen, want al die tijd ben ik er niet bij geweest: wel jammer, dat zo veel gebouwen door de jaren heen zijn verdwenen. Ze zijn opgegeven, omdat wij een groeigemeente zijn geworden, een gemeente van formaat, maar daarmee verlies je altijd wat. Je verliest daarmee het historisch besef. Dan is het mooi, dat hier in prenten en geschriften alles is vastgelegd, zodat wij nu weten wat er allemaal is geweest.’

‘De gebouwen en kerken die hier nog zijn kunnen mensen koesteren en daarom moeten we er extra zuinig op zijn. Ik was deze week in het Oude Dorp en daar zijn nog een paar gebouwen die ook dreigden te verdwijnen. Gelukkig hebben die een andere functie gekregen. En dan kun je zeggen dat is bijzonder, want in de Dorpskerk zit nu een tandarts, maar daarmee is het gebouw wel behouden gebleven. Ook authentieke details, een stukje geschiedenis is bewaard gebleven. Ik denk aan het Stationsgebouw, waar nu een Bed & Breakfast in zit. Als je daarbinnen het bloemenwinkeltje inloopt, dan zie je het loketje, waar vroeger iedereen zijn kaartje kocht. Maar er is ook De Bajes, waar nu een restaurant en een bedrijf in zijn gehuisvest. Daarmee is het gebouw bewaard gebleven en blijft de historie levend.’


(Foto Amstelveenweb.com - 2015)

Annemieke Brouwer en Peter van Schaik genieten van de toespraak van de burgemeester

‘Als je dergelijke gebouwen binnenkomt, vertellen de eigenaren je over de tijd, wanneer dat gebouw is ontstaan, wat zich daar vroeger heeft afgespeeld en zie je nog oude kenmerken. En mensen, daar moeten we zuinig op zijn. Dus ziet u, dat er ergens nog iets historisch is en er dreigt iets te gebeuren, kunnen wij er nog een mooie functie aan geven? Trek dan aan de bel en denk met ons mee. Het is zo belangrijk, dat je blijft beseffen waar de historie vandaan komt.’


(Foto Amstelveenweb.com - 2015)

Gelukkig heeft Mirjam van 't Veld, burgemeester van Amstelveen het historisch besef en ze blijkt een vurig pleitbezorger voor het behoud van oude en historische gebouwen in de stad

‘Ik draag ook jullie als vereniging een warm hart toe, omdat ik het heel belangrijk vind, dat je moet uitdragen, zeker aan de jeugd, want ook in de toekomst moeten we met elkaar koesteren. Ik ben heel erg blij, dat ik 50 exemplaren kreeg en het idee met de scholen vind ik heel erg mooi, dus ik ga met hen overleggen en misschien kunnen ze een mooi project maken: ‘waar komen jullie vandaan’,  ‘wat is de historie van deze plek, waar jullie met elkaar wonen?’

Ik wil nu een groot applaus voor de mensen die ooit met deze vereniging zijn begonnen en steeds actief zijn. En voor de ereleden, maar ook voor het huidige bestuur, dat met minimale middelen steeds probeert om de geschiedenis van Amstelveen in leven te houden.’ Hartelijk dank!'


(Foto Amstelveenweb.com - 2015)

Bert Gerlagh, curator van het Stadsarchief Amsterdam vertelt over de technologie en de achtergronden
van het vervaardigen van de prenten


(Foto Amstelveenweb.com - 2015)

Een ets met het panoramabeeld van het dorp Amstelveen. Op de voorgrond ligt het 'Groote Loopveld' ,
nu de Stationsstraat-Ouderkerkerlaan


(Foto Amstelveenweb.com - 2015)

Gravure nr. 8. 'Amstelveen by de kerk ziende naar Amsterdam' - ets van Abraham Rademaker. Circa 1730


(Foto Amstelveenweb.com - 2015)

Gravure nr. 27. De hofstede Els Rijk - ingekleurde ets van Abraham Rademaker circa 1730


(Foto Amstelveenweb.com - 2015)

Gravure nr. 9. 'Amstelveen' 1736, ingekleurde ets van Jan Caspar Philips


(Foto Amstelveenweb.com - 2015)

De mooi opgehangen etsen met beschrijvingen in de tentoonstellingsruimte van de Vereniging Historisch Amstelveen


(Foto Amstelveenweb.com - 2015)

Een bezoeker bekijkt de etsen. Veel etsen zijn nog nooit tentoongesteld, dus het is echt de moeite waard om ze te bewonderen

Na deze woorden hield de heer Bert Gerlagh, curator van het Stadsarchief Amsterdam, een presentatie over historische prenten en hoe deze werden gemaakt. Ondertussen kregen de gasten een drankje aangeboden en werden er lekkere hapjes rondgedeeld. Na de voordracht van de heer Gerlach, kon iedereen nog gezellig met elkaar napraten en de tentoonstelling bewonderen. Ook de redactie van Amstelveenweb.com wil de Vereniging Historisch Amstelveen van harte feliciteren met dit jubileum en de prachtige jubileumuitgave. De tentoonstelling is in de weekenden tot en met 22 november 2015 gedurende deze periode van 13.00 uur tot 17.00 uur geopend.
Adres: Vereniging Historisch Amstelveen, Orion 19, in de wijk Middenhoven – Amstelveen.

N.B. Vanwege de niet zo best functionerende microfoon van de VHA, is het geluid van de video opname niet best en heeft de redactie besloten, deze niet te plaatsen. Vandaar dat u de speeches heeft kunnen lezen.