De inflatie in Nederland daalde naar 5,7 % in juni 2023

Consumentengoederen en -diensten waren in juni 5,7 % duurder dan in dezelfde maand een jaar eerder, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). In mei was de inflatie 6,1 %.

Het CBS publiceert naast het algemene inflatiecijfer maandelijks ook wat de inflatie is exclusief de prijsontwikkeling van energie (gas, elektriciteit en stadsverwarming) en brandstof. In juni waren consumentengoederen en –diensten exclusief energie en motorbrandstoffen 7,2 % duurder dan in dezelfde maand vorig jaar. In mei was de prijsstijging op jaarbasis 7,9 %.

De inflatie wordt elke maand gemeten als de stijging van de consumentenprijsindex (CPI) ten opzichte van dezelfde maand in het voorgaande jaar. De CPI geeft het prijsverloop weer van een pakket goederen en diensten zoals dit gemiddeld wordt aangeschaft door de Nederlandse huishoudens. Een inflatie van 5,7 % in juni 2023 betekent dat de prijzen van consumentenproducten 5,7 % hoger zijn dan in juni 2022. De inflatie van 5,7 % in juni komt dus niet bovenop de inflatie van 6,1 % in mei.

(Bron CBS - 2023)

De consumentenprijsindex (CPI), belangrijkste bijdragen in mei en juni 2023
Inflatie daalt door prijsontwikkelingen brandstof en voeding. De afname van de inflatie komt vooral door de prijsontwikkelingen van motorbrandstoffen en voeding. In juni 2023 waren motorbrandstoffen 23,2 % goedkoper dan in juni 2022. In mei waren de prijzen 18,3 % lager dan in dezelfde maand een jaar eerder. Voedingsmiddelen waren in juni 13,1 % duurder dan vorig jaar. In mei was de prijsstijging op jaarbasis 15,2 %.

Verhogend effect energie. De prijsontwikkeling van energie (elektriciteit, gas en stadsverwarming) had daarentegen een verhogend effect op de ontwikkeling van de inflatie. Energie was in juni 19,1 % goedkoper dan in dezelfde maand vorig jaar. In mei waren de prijzen 24,9 % lager dan een jaar eerder.

Nieuwe methode energieprijzen. Het CBS gebruikt vanaf juni 2023 een nieuwe methode om energieprijzen te meten en verwerken in de CPI. Voor de nieuwe methode worden contractgegevens van huishoudens bij energieleveranciers verzameld. Op basis van deze data wordt nauwkeuriger berekend welke tarieven huishoudens werkelijk voor gas en elektriciteit betalen. Bij de oude methode werden alleen prijzen van nieuwe contracten die huishoudens bij energieleveranciers kunnen afsluiten gebruikt.

De methodeverandering heeft gevolgen voor het inflatiecijfer. De inflatie in juni 2023 is het verschil tussen de CPI van juni 2023 en de CPI van juni 2022. De huidige CPI gebruikt de nieuwe methode voor energieprijzen, maar de CPI van juni 2022 gebruikte nog de oude methode. Dat betekent dat er in het inflatiecijfer van juni 2023 een zogeheten ‘methodebreuk’ zit. Op 30 juni publiceerde het CBS een achtergrondartikel waarin het in meer detail uitlegt wat de overstap betekent voor de CPI, de inflatie en het gebruik van de CPI voor indexeringsdoeleinden.

Tabak duurder. Tabak was in juni 14,7 % duurder dan in dezelfde maand een jaar eerder, in mei was dat 1,5 %. De accijnsverhoging op tabaksproducten per 1 april 2023 zorgde voor een stijging van de prijzen. Omdat er in de eerste maanden na de accijnsverhoging nog tabaksvoorraden met oude accijnstarieven werden verkocht, werkt de accijnsverhoging met wat vertraging door in de verkoopprijzen.