De inflatie in Nederland steeg naar 5,7 % in december 2021

Consumentengoederen en -diensten waren in december 2021 5,7 % duurder dan een jaar eerder, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). In november was de inflatie 5,2 %. De prijsontwikkeling van energie en voeding zorgde voor een verdere stijging van de inflatie. Met het decembercijfer is ook de inflatie van 2021 bekend. Consumentengoederen en –diensten waren in het afgelopen jaar 2,7 procent duurder dan in 2020.

Energie duurder. De stijging van de inflatie kwam vooral door hogere prijzen van energie (elektriciteit, gas en stadsverwarming). De variabele leveringstarieven van elektriciteit en gas namen verder toe in december. Energie was in december 74,9 procent duurder dan een jaar eerder. In november was de prijsstijging op jaarbasis 57,4 procent.

Prijsstijging voeding. Ook de prijsontwikkeling van voeding had een opwaarts effect op de inflatie. Voedingsmiddelen waren in december 2,6 procent duurder dan in dezelfde maand vorig jaar. In november was dit 1,1 procent. Deze stijging komt met name door de prijsontwikkeling van vlees, groenten en fruit.

(Bron CBS - 2022)

Consumentenprijsindex CPI: belangrijkste bijdragen aan de jaarmutaties in november en december 2021

Motorbrandstoffen en verblijf bungalowpark drukken inflatie. De prijsontwikkelingen van motorbrandstoffen en een verblijf in een bungalowpark hadden daarentegen een drukkend effect op de ontwikkeling van de inflatie. Motorbrandstoffen waren 27,8 procent duurder dan vorig jaar, in november was dat 33,1 procent. Een verblijf in een bungalowpark was in december 7,1 procent goedkoper dan in dezelfde maand een jaar eerder, in november was een verblijf in een bungalowpark nog 4,6 procent duurder. Het lagere gemiddelde prijsniveau in december 2021 komt doordat de kerstvakantie in 2021 later begon dan in 2020.

Verschil inflatie Nederland en eurozone neemt verder toe. Naast de consumentenprijsindex (CPI) berekent het CBS ook de Europees geharmoniseerde consumentenprijsindex (HICP). Consumentengoederen en –diensten in Nederland waren volgens de HICP in december 6,4 procent duurder dan een jaar eerder, in november was dat 5,9 procent. De inflatie in de eurozone nam volgens voorlopige cijfers toe van 4,9 procent in november naar 5,0 procent in december. Het verschil tussen de HICP van Nederland en de eurozone is verder toegenomen.

Implicaties coronacrisis op de berekening van de inflatie. Door de overheidsmaatregelen in verband met de coronacrisis zijn sommige diensten na maart 2020 niet of beperkt beschikbaar geweest. In december 2021 betrof dit bijvoorbeeld een bioscoopbezoek. Hierdoor zijn voor een deel van deze diensten geen transacties geweest waarvan de prijzen gemeten konden worden. In aansluiting op de richtlijnen van Eurostat heeft het CBS per situatie gekozen voor de meest passende schattingsmethode. De artikelgroepen waarbinnen prijzen geschat moesten worden in verband met corona maken in december minder dan 1 procent uit van de consumptieve bestedingen. In een notitie worden alle keuzes toegelicht en in een maatwerktabel wordt aangegeven per artikelgroep of er een schatting is gemaakt.

Door de coronacrisis is het uitgavenpatroon van consumenten sterk gewijzigd. De wijziging van het consumptiepatroon heeft invloed op de inflatie in 2021. In een notitie wordt in detail uitgelegd op welke manier de wegingsveranderingen doorwerken op de inflatie.

Inflatie, ook prijsstijgingspercentage verwijst naar de algemene stijging van het prijspeil van een economie over een bepaalde periode. Als het algemene prijspeil stijgt, kan elke eenheid geld minder goederen en diensten kopen (prijsstijging). Inflatie weerspiegelt dus een daling van de koopkracht per eenheid geld - een reëel verlies van de waarde van het betaalmiddel. Het tegendeel van inflatie is deflatie, een daling van het algemene prijspeil van een economie over een bepaalde periode. De gebruikelijke maatstaf voor inflatie is het inflatiepercentage, de procentuele verandering op jaarbasis in de tijd van een algemene prijsindex, gewoonlijk een consumentenprijsindex.