EU en Azerbeidzjan versterken samenwerking op energiegebied

EU commissievoorzitter Ursula von der Leyen en commissaris voor Energie Kadri Simson hebben op 18 juli 2022 in Bakoe een ontmoeting gehad met president Ilham Aliyev en de Azerbeidzjaanse minister van Energie Parviz Shahbazov om de bestaande samenwerking tussen de EU en Azerbeidzjan te versterken. De voorzitter en de president ondertekenden een nieuw memorandum van overeenstemming over een strategisch partnerschap op het gebied van energie.

De EU en Azerbeidzjan onderhandelen momenteel ook over een nieuwe brede overeenkomst. Deze zal een nauwere samenwerking op een groot aantal gebieden mogelijk maken, waaronder economische diversificatie, investeringen, handel en volledige benutting van het potentieel van het maatschappelijk middenveld, maar ook de mensenrechten en de rechtsstaat zullen een belangrijke plaats hebben.

In aansluiting op het bezoek aan Bakoe vandaag zal de Samenwerkingsraad EU-Azerbeidzjan op 19 juli in Brussel bijeenkomen om de algemene betrekkingen te bespreken en te bekijken op welke gebieden er in de toekomst in het wederzijds belang zou kunnen worden samengewerkt.

Voorzitter Von der Leyen: 'Vandaag openen wij met dit nieuwe memorandum van overeenstemming een nieuw hoofdstuk in onze energiesamenwerking met Azerbeidzjan, een belangrijke partner bij onze inspanningen om af te stappen van Russische fossiele brandstoffen. Wij willen niet alleen ons bestaande partnerschap, dat stabiele en betrouwbare gasleveringen aan de EU via de zuidelijke gascorridor garandeert, versterken, maar leggen ook de basis voor een langetermijnpartnerschap inzake energie-efficiëntie en schone energie, aangezien beide partners de doelstellingen van de Overeenkomst van Parijs nastreven. Energie is echter slechts een van de gebieden waarop we onze samenwerking met Azerbeidzjan kunnen versterken en ik kijk ernaar uit het volledige potentieel van onze betrekkingen te benutten.'


(Foto Olga Makina © European Union - 2019)

Kadri Simson (1977) is een Estse politica van de Centrumpartij, sinds 1 december 2019 Europees Commissaris voor Energie in de Commissie-Von der Leyen

Alternatieve gasleveringen veiligstellen voor Europa. Het nieuwe memorandum van overeenstemming over een strategisch partnerschap op energiegebied dat de voorzitter en de president ondertekend hebben, omvat ook een verbintenis om de capaciteit van de zuidelijke gascorridor te verdubbelen en de EU tegen 2027 jaarlijks ten minste 20 miljard kubieke meter te leveren. Dit zal bijdragen tot de diversificatie die met het REPowerEU-plan wordt nagestreefd, en Europa helpen een einde te maken aan zijn afhankelijkheid van Russisch gas. Op basis van de versterkte samenwerking op energiegebied verhoogt Azerbeidzjan nu al de levering van aardgas aan de EU, van 8,1 miljard kubieke meter in 2021 tot naar verwachting 12 miljard kubieke meter in 2022.

Kadri Simson, commissaris voor Energie: 'In het nieuwe memorandum van overeenstemming wordt de strategische rol van de zuidelijke gascorridor bij onze diversificatie-inspanningen onderstreept. Azerbeidzjan heeft de aardgasleveringen aan de EU al verhoogd; deze trend zal zich voortzetten, met tot 4 miljard kubieke meter extra gas dit jaar, en verwacht wordt dat de volumes tegen 2027 meer dan verdubbelen. Maar onze samenwerking gaat verder dan dat: we versnellen ook de uitrol van hernieuwbare energiebronnen en pakken de methaanemissies aan; deze stappen zullen zowel de voorzieningszekerheid vergroten als onze klimaatdoelstellingen helpen verwezenlijken.'

Zoals in het memorandum van overeenstemming is bepaald, delen de EU en Azerbeidzjan de ambitie om de ontwikkeling en de uitrol van de opwekkings- en transmissiecapaciteit van hernieuwbare energie te versnellen om ten volle profijt te trekken van de synergieën tussen de overgang naar schone energie in de EU en het grote onbenutte potentieel voor hernieuwbare energie in Azerbeidzjan, met name in de offshore-energiesector.

De twee partijen onderschrijven ook het belang van de mondiale methaanreductieverbintenis en erkennen dat het een collectieve verantwoordelijkheid is om de aardgastoeleveringsketen zo efficiënt, milieu- en klimaatvriendelijk mogelijk te maken.  Het memorandum ondersteunt het opzetten van regelingen voor de afvang van aardgas dat anders zou worden afgeblazen of afgefakkeld of in de atmosfeer zou vrijkomen. Onze samenwerking zal ook van cruciaal belang zijn om Azerbeidzjan te helpen zich bij deze verbintenis aan te sluiten.

Na de ondertekening van het memorandum van overeenstemming zal commissaris Simson een bilaterale energiedialoog met minister Shahbazov voeren om de praktische uitvoering van het memorandum te bespreken.

Achtergrond. De EU werkt al enkele maanden intensief samen met internationale partners om de energievoorziening te diversifiëren en de prijsstijgingen te beperken. In de EU-strategie inzake externe betrokkenheid op energiegebied bij het REPowerEU-plan erkende de Commissie dat de zuidelijke gascorridor een sleutelrol speelt bij de diversificatie van de aardgasvoorziening aan de EU, met name voor de landen in Zuidoost-Europa.

De Commissie ijvert al lang voor de uitbreiding van de zuidelijke gascorridor als een belangrijke bijdrage aan een veilige, betrouwbare en voorspelbare aardgasvoorziening in Zuidoost-Europa en mogelijk ook in de Westelijke Balkan, via de trans-Adriatische pijpleiding.