EU subsidie voor Hydrogen Valley in Groningen, Drenthe en Friesland

Noord-Nederland bouwt actief aan de groene industrie van de toekomst. Bij deze transitie heeft waterstof een cruciale rol, als energiedrager én als grondstof. De groene industrie creëert en behoudt werkgelegenheid, zorgt ervoor dat onze kennispositie behouden blijft en levert een concrete bijdrage aan de klimaatdoelstellingen van Nederland voor 2030. Daarom hebben wij, bedrijven en overheden in Groningen en Drenthe, een investeringsagenda opgesteld voor de ontwikkeling van het waterstofsysteem in Noord-Nederland. Om deze investeringen te realiseren vragen wij het Rijk om een gedeelte van de onrendabele top van waterstofproductie te financieren.

Noord-Nederland krijgt als eerste regio subsidie voor hun zogenoemde Hydrogen Valley, naar het model van Silicon Valley in de Amerikaanse staat Californië. Hiermee worden Groningen, Drenthe en Friesland Europese waterstofkoplopers. De Europese Commissie heeft het project geselecteerd voor een subsidie van 20 miljoen euro met een publiek-private cofinanciering van 70 miljoen euro.

De totale projectomvang komt daarmee op circa 90 miljoen euro. Deze subsidie is bestemd voor de ontwikkeling van een volledig functionerende groene waterstofketen in Noord-Nederland. Uiterlijk januari 2020 beoogt het consortium de overeenkomst te kunnen tekenen en kan het zesjarige project van start.

(Foto Martijn Beekman/Economische Zaken - 2018)

Ir. Eric Wiebes (VVD) minister van Economische Zaken en Klimaat


Minister Wiebes (EZK): 'Dit is een mooi voorbeeld hoe Groningen, Drenthe en Friesland voorlopers zijn als nieuwe duurzame energie-provincies. Omdat het Groningengasveld in 2022 sluit, biedt dit project het noorden van het land mooie kansen en werkgelegenheid. De regio heeft alles in huis koploper te worden in de energietransitie.'

Het HEAVENN-consortium heeft de subsidieaanvraag gedaan in april dit jaar en bestaat uit 31 publieke en private partijen uit zes Europese landen. New Energy Coalition en het Samenwerkingsverband Noord-Nederland waren de aanjagers in de aanvraag, die is ondersteund door meer dan 65 nationale en internationale partijen van Californië tot aan Japan en Nieuw-Zeeland. Het HEAVENN-project is uniek omdat het de hele waterstofketen omvat en plaatsvindt in een geografische regio.

Integrale groene waterstofketen: van productie tot tankstations. Verschillende projecten worden uitgevoerd, zoals de grootschalige productie van groene waterstof als grondstof voor de industrie, de opslag, transport en distributie van waterstof en de toepassing voor de energievoorziening voor zowel de industrie als de gebouwde omgeving en in de mobiliteit. Bestaande aardgaspijpleidingen worden geschikt gemaakt voor het transport van waterstof en nieuwe waterstofleidingen worden aangelegd op het Chemie Park Delfzijl en tussen het GZI-Next terrein en het Emmtec Industry & Business Park in Emmen. Een ondergrondse waterstofopslag is voorzien bij HyStock in Veendam.

Waterstof als toepassing voor de verwarming van huizen wordt gerealiseerd in Hoogeveen en Groningen en voor de industrie in Delfzijl en Emmen. In de mobiliteit zal waterstof worden gebruikt voor onder meer bussen, lichte én zware vrachtwagens en personenauto’s en er komen waterstoftankstations in Groningen en Emmen bovenop de reeds geplande in Pesse, Groningen en het al operationele tankstation in Delfzijl. Eveneens wordt een binnenvaartschip op waterstof (H2) gebouwd en wordt groene H2 ingezet bij de productie van e-kerosine voor vliegtuigen. Juist de zwaardere voertuigen zijn zeer geschikt voor het gebruik van waterstof en daar is ook de grootste CO2-reductie en milieuwinst te behalen. Voor meer informatie zie ook de in februari gepubliceerde Investeringsagenda Waterstof Noord-Nederland (pdf, 12 pagina’s).


(Bron Google Earth - 2018)

De locatie van de waterstoffabriek van Gasunie HyStock in Veenendal, Groningen

Op dit moment bouwt Gasunie New Energy aan HyStock: een waterstofinstallatie, waarin duurzame (zonne-)energie en groene stroom van het net worden gebruikt om water om te zetten in waterstof en zuurstof. Waterstof gaat volgens de Gasunie een grote rol spelen in de energietransitie en CO2-reductie. Voor de productie van groene waterstof wordt elektrolyse gebruikt. Dat is een chemische reactie, waarbij elektrische stroom wordt gebruikt om een stof te ontleden in andere stoffen. Bij waterstof wordt water (2 H2O) met behulp van elektriciteit omgezet in waterstof (2 H2) en zuurstof (O2). Omdat dit elektrolyse-proces gedaan wordt met duurzaam opgewekte elektriciteit levert dat groene waterstof op. De zonnepanelen op het terrein rond de installatie wekken hiervoor groene stroom op, maar ook wordt duurzame energie via het elektriciteitsnet aangeleverd voor de omzetting in waterstof. Onze visie voor de toekomst is het vergroten van het aandeel waterstof uit energie van windparken op zee, en als regio uitgroeien naar een energiehub vanwege onze opslagcapaciteiten voor duurzame, schone energie. Lees meer over de waterstofproductie bij de Gasunie.