Het RIVM slaat smogalarm in Nederland

Op dinsdag 19 juli 2022 is er net als in de afgelopen dagen in heel Nederland kans op smog door ozon. Hoewel de onzekerheid nog groot is, verwacht het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) dat de luchtkwaliteit in heel Nederland dan “zeer slecht” kan zijn.

Daarom geeft het RIVM voor die dag een smogalarm af. Bij een smogalarm kan iedereen last krijgen van luchtverontreiniging, terwijl een smogwaarschuwing vooral gericht is op/aan gevoelige groepen. Het RIVM adviseert mensen die klachten ondervinden om binnen te blijven en om zware lichamelijke inspanning te beperken. Dit advies geldt voornamelijk in de namiddag en vroege avond, omdat de lucht dan het meest verontreinigd is. 

Klachten. Smog door ozon kan leiden tot een toename van luchtwegklachten, zoals hoesten en kortademigheid, verergering van astmaklachten en afname van de longfunctie. Ook kan irritatie aan ogen, neus en keel voorkomen. Mensen met luchtwegaandoeningen, kinderen en ouderen zijn relatief vaak gevoelig voor smog. Raadpleeg bij klachten de huisarts of GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst (Gemeentelijke Gezondheidsdienst).

Ozonverwachting voor komende dagen. Op woensdag is er opnieuw kans op smog, maar de concentraties zullen naar verwachting lager zijn. Er geldt woensdag een smogwaarschuwing - in plaats van een smogalarm- voor mensen die gevoelig zijn voor smog. In de loop van woensdag neemt de kans op regenbuien toe. Dit zorgt er voor dat de ozonconcentraties geleidelijk omlaag zullen gaan en waarschijnlijk donderdag onder de waarschuwingsdrempel zakken.

Smog door ozon. Smog door ozon ontstaat bij ophoping van luchtvervuiling op zonnige dagen. Dit komt in het voorjaar en in de zomer voor als er weinig (veelal zuidoostelijke) wind staat. De vervuilende stoffen, zoals stikstofoxiden en vluchtige organische stoffen worden onder invloed van zonlicht omgezet in ozon. Dit wordt ook wel zomersmog genoemd. In de andere seizoenen is de kracht van de zon te klein om hoge ozonconcentraties te laten ontstaan.

Europese informatie- en alarmdrempel voor ozon. In Europa zijn voor ozon een informatie- en een alarmdrempel vastgesteld. De EU European Union -informatiedrempel is 180 microgram ozon per kubieke meter lucht. Bij (dreigende) overschrijding van deze waarde kunnen mensen, die gevoelig zijn voor smog, klachten krijgen. Het RIVM geeft dan een waarschuwing. De luchtkwaliteit is dan "slecht" volgens de Nederlandse Luchtkwaliteitsindex. De EU-alarmdrempel is 240 microgram ozon per kubieke meter lucht ("zeer slecht" volgens de Nederlandse luchtkwaliteitsindex). Wanneer deze waarde overschreden wordt, kan iedereen klachten krijgen. Als dit dreigt te gebeuren, zet het RIVM de waarschuwing om in een alarm.

Meer informatie 

-Actuele en verwachte smogniveaus vindt u op luchtmeetnet.nl en NOS Nederlandse Omroep Stichting-Teletekst pagina’s 711 en 712.

-Op https://www.rivm.nl/lucht/overschrijdingen zijn de maximum uur- en 8-uursconcentraties te bekijken, die de meetstations van het Landelijk Meetneet Luchtkwaliteit de afgelopen dagen hebben gemeten. 

-Meer informatie over smog staat in het dossier op rivm.nl

-Informatie over longziekten en luchtvervuiling vindt u bij het Longfonds

Smog? Smog, of rookmist, is een vorm van intense luchtverontreiniging. Het woord "smog" werd in het begin van de 20ste eeuw bedacht, en is een samentrekking (portmanteau) van de woorden smoke en fog om te verwijzen naar rokerige mist vanwege de ondoorzichtigheid, en de geur. Het woord was toen bedoeld om te verwijzen naar wat soms bekend stond als erwtensoepmist, een bekend en ernstig probleem in Londen van de 19de eeuw tot het midden van de 20ste eeuw. Dit soort zichtbare luchtverontreiniging is samengesteld uit stikstofoxiden, zwaveloxide, ozon, rook en andere deeltjes. Door de mens veroorzaakte smog is afkomstig van de verbranding van steenkool, emissies van voertuigen, industriële emissies, bos- en landbouwbranden en fotochemische reacties van deze emissies.