Het kabinet neemt acute maatregelen voor verlichting asielopvang

De situatie in het overvolle aanmeldcentrum in Ter Apel is onhoudbaar. De instroom van asielzoekers kan op dit moment niet worden opgevangen en er zijn onvoldoende (crisisnood)opvangplekken om mensen onder te brengen. Acute maatregelen zijn nodig om tot directe verlichting te komen. Daarover zijn bestuurlijke afspraken gemaakt waarover separaat bericht zal worden. Maar daarbovenop heeft het kabinet besloten tot vergaande maatregelen om de instroom van vluchtelingen in te dammen en de uitstroom te bevorderen.

Voor de zeer korte termijn wordt bij het aanmeldcentrum in Ter Apel aan mensen die voor de poort verblijven, duidelijkheid geboden over hun identificatie- en registratieafspraak bij de politie en wanneer zij zich hiervoor kunnen melden in Ter Apel.

Het ministerie van Defensie stelt een locatie beschikbaar waar asielzoekers ondergebracht kunnen worden die nu de nacht moeten doorbrengen rondom het aanmeldcentrum in Ter Apel. Defensie zal ook helpen bij het opbouwen van de locatie en bij het vervoer van asielzoekers van en naar Ter Apel. mensen wordt vervolgens onderdak geboden in een noodopvanglocatie in een nabije gemeente.

Mensen die een asielstatus kregen in Nederland, mochten tot dusver altijd hun gezinnen meteen laten overkomen. Nareizen betekent nu in de meeste gevallen dat die gezinnen in Ter Apel terechtkomen, en pas na veel te lange tijd in andere volle asielzoekerscentra. Dat gaat niet meer. Daarom is besloten dat gezinnen van statushouders pas naar Nederland mogen komen wanneer er voor hen een passende woning klaar staat.

Ten tweede laat Nederland tot eind 2023 geen mensen meer toe in het kader van de EU-Turkije Verklaring. Onder die afspraken heeft Nederland sinds 2016 relatief veel Syriërs toegelaten. Alleen Duitsland nam er meer op. Het kabinet blijft die afspraken belangrijk vinden en zal er met ingang van 2024 ook weer invulling aan gaan geven. Maar in de huidige situatie is dat onverantwoord.

Tenslotte zijn er met de gemeentes afspraken gemaakt om de doorstroom uit de asielopvang weer op gang te brengen. Tot en met 2024 komen er 37.500 flexwoningen bij. Het Rijk en alle medeoverheden geven extra prioriteit aan het beschikbaar stellen van de locaties en het klaarmaken voor bebouwing. Dat moet leiden tot een flexibele schil van tijdelijke woningen voor mensen die met spoed een woning zoeken en al lang op een wachtlijst staan en voor mensen die het recht hebben gekregen in Nederland te mogen blijven en gevlucht zijn voor oorlog en geweld.

Aan de maatregelen zitten forse schaduwkanten, daarom zijn ze ook tijdelijk van aard. Zodra het mogelijk is, worden de maatregelen weer afgeschaft. Voor nu zijn ze echter onvermijdelijk, vindt staatssecretaris Van der Burg voor Asiel en Migratie: 'Het is verschrikkelijk om te zien hoeveel mensen er elke nacht weer in de buitenlucht moeten slapen, omdat er te weinig opvangplekken beschikbaar zijn. Dat kan niet zo langer.'

Minister De Jonge voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening: 'Dit pakket aan maatregelen is ingrijpend en fors, maar het is de enige snelle manier om de instroom te beperken en de doorstroom op gang te krijgen. Dat doen we voor iedereen die met spoed een woning zoekt; mensen die al langer op de wachtlijst staan én mensen die het recht hebben gekregen in Nederland te blijven.' Lees ook: TK Brief besluitvorming opvangcrisis (pdf 8 pagina’s).