Het tijdelijke prijsplafond voor energie begint in Nederland in 2023

De uitwerking van de regeling voor het tijdelijke prijsplafond is afgerond. Daarmee kan het prijsplafond per 1 januari 2023 van start gaan. De tarieven- en verbruiksplafonds zijn hetzelfde als eerder aangekondigd. De regeling kent vanaf de start een margetoets om vooraf per bedrijf de maximale winstmarge te bepalen bij de uitvoering van het prijsplafond. Hiermee wordt overcompensatie als gevolg van het prijsplafond voorkomen. Het kabinet werkt daarnaast met spoed een aparte regeling uit voor huishoudens met een blokaansluiting.

Tarieven ongewijzigd. Het tijdelijke prijsplafond geldt voor heel 2023, voor alle huishoudens en andere afnemers met een kleinverbruikersaansluiting op het elektriciteits- en gasnet of een aansluiting op een warmtenet. Door een aanpassing aan de regeling vallen klanten van energieleveranciers zonder eigen vergunning nu ook onder het prijsplafond. De prijs- en verbruiksplafonds zijn zoals eerder aangekondigd: €1,45 per kuub (m³) gas tot een verbruik van 1200 m³; €0,40 per kilowattuur (kWh) stroom tot een verbruik van 2900 kWh; € 47,38 per gigajoule (GJ) tot een verbruik van 37 GJ warmte voor huishoudens die op een warmtenet zijn aangesloten. Voor het energieverbruik boven het plafond betalen huishoudens en andere kleinverbruikers het tarief uit het energiecontract. Naar verwachting valt 50 tot 60 procent van de huishoudens met hun volledige energieverbruik onder het prijsplafond.

(Foto Martijn Beekman/Ministerie KE - 2022)

Rob Jetten (D66) minister voor Klimaat en Energie: Minister Jetten voor Klimaat en Energie: 'Er is de afgelopen maanden keihard gewerkt om het prijsplafond vanaf 2023 in te laten gaan. Ik ben blij dat we daar samen met de energieleveranciers en alle andere betrokken partijen onder hoge tijdsdruk in zijn geslaagd. Met dit prijsplafond nemen we de onzekerheid van grote prijsschommelingen bij de consument weg en zorgen we voor meer zekerheid over de energierekening.'
Voor einde jaar meer duidelijkheid voor huishoudens met een blokaansluiting. Het prijsplafond sluit niet altijd goed aan bij huishoudens die een collectieve gas-, warmte- of elektriciteitsaansluiting (blokaansluiting) hebben. Daarom werkt de overheid met spoed aan een aparte regeling om deze groep ook te helpen met de hoge energieprijzen. Hiervoor worden momenteel alle benodigde gegevens over blokaansluitingen verzameld. Het kabinet zal de Tweede Kamer voor het einde van het jaar over de uitwerking informeren.

Uitvoering door energieleveranciers. De energieleveranciers voeren het prijsplafond uit. Consumenten hoeven zelf niks te doen om voor de korting op de energierekening in aanmerking te komen. Omdat de tarieven onder het prijsplafond lager zijn dat de contractprijzen kunnen de energieleveranciers een voorschot aanvragen via de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). RVO houdt tussentijds toezicht op de uitvoering van de subsidieregeling. Het voorschot is gebaseerd op een inschatting van de hoeveelheid elektriciteit, gas en/of warmte die de energieleverancier denkt te leveren en het verschil tussen de contracttarieven en het prijsplafond.

Maximale winstmarge. Om te voorkomen dat energieleveranciers als gevolg van het prijsplafond meer winst maken dan voorheen, wordt vanaf de start van het prijsplafond een margetoets ingevoerd. Dit betekent dat per energieleverancier een redelijke winstmarge wordt bepaald op basis van de winst(marge) van de afgelopen jaren. Iedere leverancier mag daarbij één jaar, waarin de cijfers bijvoorbeeld door corona of de energiecrisis sterk afwijken, buiten beschouwing laten. Een accountant controleert bij de eindafrekening of het bedrag dat de energieleverancier heeft ontvangen volledig is doorgegeven aan de consument. Wanneer een energieleverancier meer winst heeft gemaakt dan de margetoets toestaat, moet dit te veel ontvangen bedrag aan subsidie worden terugbetaald.

Geen ongeoorloofde staatssteun. Het kabinet heeft bij de uitwerking van het prijsplafond nauw contact onderhouden met de Europese Commissie om ervoor te zorgen dat het prijsplafond voldoet aan de eisen van het Europese staatssteunkader. Op basis van dit informele contact is de goede hoop dat de formele goedkeuring van de regeling uiterlijk 15 december zal worden ontvangen, waardoor de eerste voorschotten nog voor het einde van het jaar kunnen worden uitbetaald.