Informatie over de verkeersveiligheid in Amstelveen

Tijdens de behandeling van de Programmabegroting 2024 in het raadsdebat van woensdag 11 oktober 2023 zijn door diverse raadsleden vragen gesteld over een aantal onderwerpen in het kader van verkeersveiligheid in Amstelveen. In deze vergadering is door ons beloofd hier middels een raadsbief bij u op terug te komen.

De gestelde vragen hadden betrekking op de volgende drie thema's:

-Verkeersonveiligheid van fietsers als gevolg van nieuwe vormen van fietsverkeer zoals e-bikes en fatbikes

-Het verbeteren van de kwaliteit en breedte van fietspaden in Amstelveen, ook in relatie tot het aanwezige groen

-Het verlagen van de maximum snelheid in Amstelveen naar 30 km/uur

Verkeersonveiligheid fietsers. Sinds de opkomst van nieuwe vormen van fietsverkeer constateren wij niet alleen dat de drukte op de fietspaden in Amstelveen de afgelopen jaren toegenomen is, maar ook dat er sprake is van steeds grotere verschillen in snelheid tussen de diverse verkeersdeelnemers. Een van de belangrijkste oorzaken hiervan is de grote toename aan elektrische fietsen en dan met name elektrische fietsen die harder kunnen dan wettelijk voorgeschreven is.

Met name de zogenaamde fatbikes blijken gemakkelijk opvoerbaar te zijn en rijden daarmee veelal harder dan de voorgeschreven 25 km/uur. Wij hebben daarom in samenwerking met de politie besloten hier meer aandacht aan te besteden. Zo heeft er aan het begin van dit schooljaar een grootschalige controle plaatsgevonden op fatbikes waarbij politie en gemeentelijke handhaving betrokken waren. Hierbij zijn diverse fietsers aangehouden en bekeurd. Speciale aandacht is hierbij besteed aan het opvoeren van deze fietsen. In de toekomst zullen dergelijke handhavingsacties herhaald worden.

Ook op het gebied van handhaving door middel van camera's maken we momenteel belangrijke stappen. We zijn in vergaand gesprek met Amsterdam om aan te kunnen sluiten op het camerahandhavingssysteem dat deze gemeente gebruikt. De mogelijkheden voor handhaving op scooters en bromfietsers op plekken waar deze niet mogen komen, kunnen we op deze manier aanzienlijk uitbreiden.

Kwaliteitsverbetering fietsinfrastructuur. De grenzen aan de groei van (auto)mobiliteit komen ook in Amstelveen steeds meer in zicht. Voor de korte en middellange ritten (tot circa 15 km) is de fiets een goed alternatief voor de auto. Wij willen fietsers binnen de gemeentegrenzen een netwerk bieden van aaneengesloten, directe en comfortabele fietspaden. Nog niet alle fietspaden van het hoofdfietsnetwerk voldoen aan de geldende kwaliteitseisen. In de Mobiliteitsvisie is daarom opgenomen dat de gemeente Amstelveen prioriteit wil geven aan het verbeteren van de infrastructuur voor langzaam verkeer.

Een van de maatregelen daarvoor is het verbeteren van de kwaliteit van hoofdfietsroutes. Daarbij krijgen die routes voorrang die aan onderhoud toe zijn, die intensief gebruikt worden en die onderdeel zijn van het regionale hoofdfietsnetwerk. Het gaat daarbij onder andere om het vervangen van tegelverharding door rode gesloten verharding zoals asfalt of beton, de verbreding van paden, het instellen van voorrang voor fietsers, het veiliger maken van kruispunten en het beter verlichten van routes. Afhankelijk van de aanwezige ruimte en naastgelegen groen en bomen wordt per traject door middel van maatwerk gekeken op welke wijze kwaliteitsverbetering gerealiseerd kan worden. Uitgangspunt is hierbij het zo veel als mogelijk sparen van bestaande bomen, hetgeen in de meeste gevallen ook technisch goed mogelijk is.

Wij gaan de komende jaren aan de slag met de kwaliteitsverbetering van meer dan 25 fietspaden en -kruisingen in Amstelveen. Deze zijn opgenomen in het meenarenprojectenplan (MPP). Hieronder vallen ook lange trajecten zoals onder meer het Kazernepad (zwarte pad), de paden langs de Beneluxbaan, Oranjebaan, Saskia van Uylenburgweg, Van der Hooplaan, Startbaan en Sportlaan en belangrijke kruispunten zoals bijvoorbeeld Bovenkerkerweg-Zetterij. De meeste trajecten kunnen gelukkig relatief eenvoudig verbeterd worden.

Maximum snelheid 30 km/uur. Tot voor kort kende Nederland twee officiële wegcategoriën binnen de bebouwde kom, namelijk de zogenaamde erftoegangswegen (30 km/uur of woonerf) en gebiedsontsluitingswegen (50 of 70 km/uur). Het uitgangspunt bij erftoegangswegen is het mengen van verschillende soorten verkeer op dezelfde weg in combinatie met lage autointensiteiten.

Bij de onstluitingswegen, die met name gericht zijn op het laten doorstromen van het autoverkeer, is het uitgangspunt dat langzaam verkeer en autoverkeer gescheiden afgewikkeld dient te worden. In de praktijk blijkt die strikte scheiding echter niet altijd vanzelfsprekend. Op ontsluitingswegen is er bijvoorbeeld niet altijd voldoende ruimte aanwezig voor vrijliggende fietspaden en veel ontsluitingswegen hebben ook een woonfunctie.

Afgelopen jaar is er daarom landelijk een nieuwe wegcategorie toegevoegd binnen de bebouwde kom, de zogenaamde gebiedsontsluitingsweg 30 km/u (GOW-30). Deze nieuwe categorie biedt gemeenten de mogelijkheid om op wegen die een belangrijke ontsluitende functie vervullen, maar die eigenlijk niet goed als 50 km/uur-weg in te richten zijn, af te waarderen naar een 30 km/uur-weg, zonder dat deze de ontsluitende functie voor autoverkeer verliest. Voorwaarde hierbij is wel dat de inrichting van de weg ook dusdanig aangepast wordt, dat voor de weggebruiker duidelijk is dat er een maximum snelheid van 30 km/uur geldt.

Ook Amstelveen kent een aantal ontsluitingswegen die eigenlijk niet voldoen aan de inrichtingskenmerken die gelden voor een 50 km/uur-weg, maar die te belangrijk in het netwerk zijn om af te waarderen naar erftoegangsweg. Denk daarbij aan diverse wegen in Amstelveen waar wegens gebrek aan ruimte fietsstroken aanwezig zijn in plaats van de voorgeschreven vrijliggende fietspaden.

Wij zullen komend jaar een nieuw categoriseringsplan gaan opstellen waarbij de nieuwe wegcategorie gebiedsontsluitingsweg 30 km/u geïntroduceerd zal worden op een manier die goed aansluit bij de Amstelveense situatie. Op basis hiervan kunnen dan in de komende jaren de in het plan aangewezen wegen stapsgewijs omgezet worden naar GOW-30. Dit nieuwe categoriseringsplan zal ter vaststelling aan de raad voorgelegd worden.