Lager schooladvies door het wegvallen van de eindtoets in 2019

Groep 8-leerlingen hebben in 2019 gemiddeld een lager schooladvies gekregen dan voorgaande jaren. Dat komt mede doordat de eindtoets vorig jaar niet door kon gaan vanwege de coronacrisis. Daardoor konden schooladviezen niet naar boven bijgesteld worden. Wel zijn leerlingen op de middelbare school vaker op een hoger onderwijsniveau geplaatst dan hun schooladvies aangaf. Kinderen uit armere gezinnen hebben hier echter minder vaak voordeel van gehad.

Dat schrijft minister Slob op 10 december 2020 in een brief aan de Tweede Kamer. 'Dit laat zien dat de eindtoets belangrijk is als objectief tweede gegeven, naast het schooladvies van de leraar. Het baart me zorgen dat leerlingen lagere adviezen hebben gekregen. Dit treft vooral leerlingen die toch al minder kansen hebben in het leven. Het is daarom belangrijk dat middelbare scholen ze goed blijven volgen en helpen bij leerachterstanden, zodat elk kind op de plek komt waar hij of zij zich het beste kan ontwikkelen. Ik roep scholen op: kijk naar de kwaliteiten en geef kinderen het voordeel van de twijfel.'

(Foto Valerie Kuypers/MOCW - 2018)

drs. Arie Slob (ChristenUnie) minister voor Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media

Brugklas. Met middelbare scholen is afgesproken om leerlingen in de brugklas goed te volgen, bijvoorbeeld door extra evaluatiemomenten, gesprekken en coaching. Ook is er 208 miljoen euro beschikbaar gesteld voor inhaalprogramma’s in het primair en voortgezet onderwijs. Middelbare scholen moeten aan de inspectie kunnen toelichten hoe zij brugklasleerlingen volgen en hoe zij weten of een leerling op het juiste niveau zit.

Eindtoets. Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap doet er met het onderwijsveld alles aan om de eindtoets dit jaar wél door te laten gaan voor leerlingen in groep 8, ook al is dit geen ‘normaal’ jaar vanwege de coronacrisis. Er zijn afspraken gemaakt met alle toetsaanbieders over wat te doen als de toets door corona onder druk komt te staan.

Schooladvies. Ook het schooladvies vraagt extra alertheid van basisscholen. Recent is voor leraren een handreiking gepubliceerd, die ze helpt om een goed schooladvies te geven. Ook hierbij geldt: kijk naar de ontwikkeling van leerlingen door de jaren heen en geef ze het voordeel van de twijfel. Middelbare scholen kunnen aan gelijke kansen bijdragen door de inrichting van brede brugklassen (bijvoorbeeld vmbo-havo), zodat leerlingen nog wat langer de tijd hebben om op het bij hen best passende niveau te komen.

Doorstroomtoets. Minister Slob wil al langer af van één hard beoordelingsmoment voor kinderen. Daarom verandert de eindtoets in een doorstroomtoets, om te benadrukken dat scholen op meerdere momenten moeten kijken hoe een kind ervoor staat en leerlingen op de middelbare school de kans krijgen om van niveau te wisselen. Ook gaan leerlingen uit groep 8 zich voortaan gelijktijdig op 1 april aanmelden voor de middelbare school, zodat alle leerlingen evenveel kans maken op een plek op de school van hun voorkeur en op het voor hen best passende niveau. De Tweede Kamer moet dit wetsvoorstel nog behandelen. Deze toetsen leidend maken in het schooladvies ziet minister Slob niet zitten, omdat vooral leerlingen uit rijkere gezinnen hiervan profiteren door bijvoorbeeld buitenschoolse toets-trainingen.