Lezing over wiskundige patronen in de natuur bij IVN Amstelveen

IVN Amstelveen organiseert op donderdag 12 december 2019 een winterlezing over wiskundige patronen in de natuur. Natuurliefhebber en oud wiskundedocent Henk Breij gaat bij deze lezing in op de rol die de wiskunde speelt in allerlei natuurlijke processen. Zo is er bijvoorbeeld een duidelijke ordening te zien in de manier, waarop de pitten van een zonnebloem in het bloemhoofd zitten. De reeks van Fibonacci* speelt een belangrijke rol bij het ontrafelen van dit soort verschijnselen. De Gulden Snede is een ander belangrijk concept dat ten grondslag ligt aan vele ordeningsprocessen in de natuur. Zo zitten er vaak 3, 5, 8 of 13 bloemblaadjes aan een bloem, allemaal getallen uit deze reeks.

(Bron IVN Amstelveen - 2019)

De manier, waarop de zaadjes in de zonnebloem georganiseerd zijn is opvallend en de spiraalvormige structuur is duidelijk herkenbaar. Zou daar een soort ordeningsprincipe achter zitten? Het antwoord is simpelweg JA! Ook de bij, die op de foto staat, heeft er in zijn stamboom mee te maken

Over het ontstaan van allerlei vlekpatronen op de huid van dieren en planten heeft de Engelse wiskundige Alan Turing in 1952 een eerste aanzet gegeven voor een verklaring. In de lezing wordt hier uitgebreid op ingegaan. Verder komt het begrip symmetrie veelvuldig aan bod en zal aandacht worden besteed aan de rol die fractalen spelen in de natuur. Hier komen we de wiskundige Mandelbrot tegen die de mensheid begin jaren 80 de fractalen schonk. Tijdens de lezing worden uitstapjes gemaakt naar de wereld van de kunst en de architectuur, omdat vele kunstenaars zich hebben laten inspireren door de natuur. Talrijke kunstenaars waren en zijn ook in de ban van de Gulden Snede.

Belangstellende kunnen zich opgeven door te e-mailen naar [email protected]. De entree bedraagt 5 euro en er zijn slechts 40 plaatsen beschikbaar, dus wees er snel bij. *De Fibonacci-sequentie is de oneindige rij natuurlijke getallen die (oorspronkelijk) begint met twee keer het getal 1 of (in de moderne notatie vaak) bovendien voorzien is van een leidend getal 0. Vervolgens levert de som van twee opeenvolgende getallen het getal op dat direct volgt: 0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55. Leonardo van Pisa of Fibonacci (1170 - 1240) was een Italiaanse wiskundige uit de Republiek Pisa, die beschouwd wordt als 'de meest getalenteerde westerse wiskundige van de Middeleeuwen'.