Mazelen in de regio Amsterdam

De afdeling Infectieziekten van de GGD Amsterdam heeft sinds maart 2011 14 patiënten met mazelen gemeld gekregen. Het merendeel van de patiënten heeft de ziekte in het buitenland opgelopen en daarna voor enkele besmettingen in Nederland gezorgd.

Mensen die niet gevaccineerd zijn en geen mazelen hebben gehad, kunnen mazelen krijgen. Personen die eerder mazelen hebben gehad, zijn levenslang beschermd. De vaccinatiegraad tegen mazelen ligt in Nederland rond de 95 procent. Als mensen denken dat ze de mazelen hebben, is het advies om zoveel mogelijk contact met anderen te vermijden en de huisarts te raadplegen.

Mazelen?

Mazelen, of rubeola (morbilli) is een besmettelijke vlekjesziekte die wordt veroorzaakt door een virus. De meeste kinderen in Nederland worden ingeënt tegen mazelen als ze 14 maanden en 9 jaar zijn met de BMR-prik tegen bof, mazelen en rode hond via het Rijksvaccinatieprogramma. Daardoor komt de ziekte in Nederland niet veel meer voor.

(Bron Wikipedia - 2011)

Deze kind toont een klassieke 'dag-vier uitslag' met mazelen

Wat zijn de ziekteverschijnselen van mazelen?

Mazelen begint plotseling met koorts, hangerigheid, verkoudheid en hoesten. Door een oogontsteking wordt de patiënt lichtschuw. Na 3 tot 7 dagen ontstaan huidvlekjes, die beginnen achter de oren en zich daarna verspreiden over het hele lichaam. Na een paar dagen worden de vlekjes minder en daalt de koorts. Aan het begin van de ziekte ontstaan eveneens kleine witte vlekjes in de mond (ook wel Koplikse vlekjes genoemd) die binnen enkele dagen weer verdwijnen. Na besmetting duurt het meestal een dag of 10 voordat ziekteverschijnselen optreden.

Door de ziekte of door inenting ontstaat bij verreweg de meeste mensen immuniteit. Als iemand na ingeënt te zijn (BMR-prik op de leeftijd van 14 maanden en 9 jaar) mazelen doormaakt, verloopt de ziekte minder ernstig.

Complicaties

Complicaties bij mazelen komen relatief vaak voor, variërend van relatief mild en minder ernstige diarree, tot longontsteking, acute middenoorontsteking en encefalitis (Hersenontsteking), hoornvlieszweer leidt tot littekenvorming. Complicaties zijn meestal ernstiger bij volwassenen die het virus hebben.

Hoe kun je mazelen krijgen en hoe kun je anderen besmetten?

Het virus zit in de neus en keel van iemand die besmet is. Door hoesten, praten en niezen komt het virus in de lucht en kan door een ander ingeademd worden. De ziekte is heel besmettelijk. Mensen kunnen elkaar besmetten vanaf vier dagen voordat er ziekteverschijnselen optreden tot vier dagen na het begin van de huiduitslag (of vlekjes in de mond).

Wie kan mazelen krijgen en wie loopt extra risico?

Iedereen die niet (of niet volledig) is ingeënt of de ziekte nog niet heeft doorgemaakt kan de ziekte krijgen. Bij baby’s, volwassenen, zwangeren en mensen met een immuunstoornis kan de ziekte ernstiger verlopen.

Hoe kan mazelen worden voorkomen?

Er is een vaccin tegen mazelen, de BMR-prik (bof, mazelen en rodehond). Volwassenen en kinderen die niet (volledig) ingeënt zijn tegen mazelen en contact hebben gehad met een mazelenpatiënt kunnen alsnog worden ingeënt. Neem daarvoor contact op met de huisarts of de GGD. Inenting moet dan wel binnen 3 dagen na het contact met een mazelenpatiënt plaatsvinden om ziekte te voorkómen.

Goede hoesthygiëne helpt om verspreiding van mazelen te voorkomen. Houd bij hoesten en niezen de hand voor de mond en neus en was daarna de handen. Leer dat ook aan kinderen. Het is nog beter om een papieren zakdoek te gebruiken en deze na eenmalig gebruik weg te gooien.

Is mazelen te behandelen?

Meestal geneest een mazeleninfectie spontaan. Medicijnen zijn niet nodig. In zeer zeldzame gevallen kan een kind overlijden aan complicaties bij de ziekte. Wanneer het nodig is om de diagnose zeker te weten kan de ziekte worden aangetoond door bloedonderzoek.

Kan iemand met mazelen naar kindercentrum, school of werk?

Als kinderen met mazelen zich goed voelen kunnen ze naar dagverblijf, peuterspeelzaal of school. Een kind met mazelen is namelijk al besmettelijk voordat het ziek is. Daarom kunnen andere kinderen al besmet zijn. Thuishouden van een ziek kind helpt niet om verspreiding van de ziekte te voorkomen, behalve als het kind tijdens zijn besmettelijke periode nog niet op het kindercentrum of school is geweest. Informeer wel de leiding, omdat het om een besmettelijke ziekte gaat. De leiding kan dan in overleg met de GGD andere ouders informeren. Ze kunnen dan alert zijn op ziekteverschijnselen bij hun kinderen. Ouders kunnen kinderen die niet (volledig) zijn ingeënt alsnog laten vaccineren.

Wat doet de GGD?

Als bij iemand mazelen is vastgesteld neemt een medewerker van de GGD contact op met de patiënt. Dit om te onderzoeken op welke wijze en waar de besmetting heeft plaatsgevonden en om voorlichting te geven.