Meer kans op positief coronatest voor nachtwerkers

Mensen die soms of regelmatig 's nachts werken hebben 37% meer kans om positief te testen op het coronavirus dan mensen die alleen overdag werken. Dat blijkt uit RIVM-onderzoek in Noord-Nederland in het eerste jaar van de corona-epidemie. Hierbij is rekening gehouden met verschillen tussen nachtwerkers en mensen die alleen overdag werken, zoals verschillen in beroep, thuiswerken, en contact met anderen tijdens het werk. Gedurende het onderzoek waren er nog geen vaccins beschikbaar en gingen er eerdere varianten dan de delta- en omikronvariant van het virus rond.

Al langer is bekend dat werken in de nacht leidt tot een verstoord dag-nacht-ritme. Dit verklaart mogelijk waarom nachtwerkers meer risico hebben op ziekten, zoals hart- en vaatziekten en diabetes. Ook lijkt er een relatie te zijn tussen nachtwerk en infectieziekten. De afgelopen tijd gaven onderzoeksgroepen over de hele wereld al aan dat nachtwerkers mogelijk een hoger risico lopen op een coronabesmetting. Het RIVM heeft dit nu onderzocht in de regio Noord-Nederland. De resultaten sluiten aan bij de eerdere studies naar het verband tussen nachtwerk en infectieziekten. Het onderzoek geeft aanleiding om inzichtelijk te maken welke maatregelen kunnen helpen om besmetting te voorkomen, speciaal voor deze groep. Daarnaast is het van belang om onderzoek te blijven doen naar de relatie tussen nachtwerk en infectieziekten, omdat nieuwe virusvarianten en epidemieën kunnen ontstaan.

Over het onderzoek. Voor dit onderzoek gebruikte het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) gegevens uit het Lifelines COVID-19-onderzoek, waarin vanaf het begin van de epidemie regelmatig vragenlijsten zijn verstuurd naar een grote groep inwoners uit Noord-Nederland. Hierin konden deelnemers aangeven of ze positief hadden getest op het coronavirus. Vervolgens zijn de resultaten van 2.285 nachtwerkers en 23.766 mensen die alleen overdag werken vergeleken. Het onderzoek vond plaats in opdracht van het ministerie van SZW Sociale zaken en werkgelegenheid en is  gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Chronobiology International.

Uit het onderzoek: Nachtploegarbeiders ondervinden verstoringen van hun circadiaan ritme (het 24-uursritme) en slaap, waardoor ze vatbaarder kunnen zijn voor infectieziekten. Daarom hebben wij onderzocht of nachtploegwerkers een hoger risico lopen om positief te testen op SARS-CoV-2 infectie dan dagwerkers. In deze prospectieve studie werden gegevens gebruikt van 20 vragenlijstrondes van het Nederlandse Lifelines COVID-19 cohort dat in maart 2020 van start ging.

In de verschillende vragenlijstrondes rapporteerden 2285 nachtploegwerkers en 23.766 dagwerkers of zij positief getest waren op SARS-CoV-2. Cox-proportionele hazards regressiemodellen, gecorrigeerd voor demografische, werk- en gezondheidscovariaten, werden gebruikt om de incidentie van SARS-CoV-2 tussen nachtploegen en dagploegen te vergelijken. Tussen maart 2020 en januari 2021 meldde 3,4% van de nachtploegmedewerkers en 2,2% van de dagploegmedewerkers positief te zijn getest op SARS-CoV-2 (p < .001).

Na correctie voor covariaten hadden nachtploegmedewerkers een 37% hoger risico om positief te testen op SARS-CoV-2 (hazard ratio: 1,37, 95%-betrouwbaarheidsinterval: 1,05-1,77). In deze studie tonen we aan dat nachtploegarbeiders een grotere kans hadden om positief te testen op SARS-CoV-2 dan dagarbeiders, wat bijdraagt tot het groeiende bewijs dat nachtploegarbeid de complexe processen die betrokken zijn bij infectiegevoeligheid kan beïnvloeden. Verder mechanistisch inzicht is nodig om de relatie tussen nachtdienst en (SARS-CoV-2) infectiegevoeligheid te begrijpen.