Nieuwe versie van het algemeen erkende EU-energielabel

Vanaf 1 maart 2021 wordt in alle winkels en online verkooppunten in de EU een nieuwe versie van het algemeen erkende EU-energielabel gebruikt. Het label moet consumenten helpen om hun energierekening en koolstofvoetafdruk te verlagen. Het nieuwe label geldt aanvankelijk voor vier productcategorieën: koelkasten en diepvriezers, vaatwassers, wasmachines en televisietoestellen en andere beeldschermen. Op 1 september komt er een nieuw label voor lampen en voor verlichtingstoestellen met vaste lichtbronnen. In de komende jaren zullen nog andere producten volgen.

Steeds meer producten worden volgens de huidige schaal ingedeeld in klasse A+, A++ of A+++. De belangrijkste wijziging is de terugkeer naar een eenvoudigere schaal van A tot G. De normen zijn ook strenger en zo opgesteld dat aanvankelijk maar weinig producten in klasse A zullen worden ingedeeld. Dat laat ruimte om in de toekomst nog efficiëntere producten op te nemen. De meest energie-efficiënte producten die momenteel op de markt zijn, zullen op het nieuwe label in de klassen B, C of D worden ingedeeld. Op het label komen enkele nieuwe elementen te staan, waaronder een QR-link naar een EU-databank met meer gegevens over het product. Vanaf 1 maart gelden ook enkele regels voor ecologisch ontwerp. Zo moeten fabrikanten nadat een product uit de handel is genomen, nog een aantal jaren reserveonderdelen aanbieden zodat het product kan worden gerepareerd.

Kadri Simson, commissaris voor Energie: 'Het vorige energielabel was een groot succes. Een gemiddeld huishouden in Europa heeft er honderden euro's per jaar door bespaard en bedrijven werden gemotiveerd om te investeren in onderzoek en ontwikkeling. Eind februari was meer dan 90 % van de producten ingedeeld in klasse A+, A++ of A+++. Het nieuwe systeem is duidelijker voor consumenten en garandeert dat bedrijven blijven innoveren en nog efficiëntere producten aanbieden. Daardoor vermindert ook de uitstoot van broeikasgassen.'

(Foto Olga Makina © European Union - 2019)

Kadri Simson (1977) is een Estse politica van de Centrumpartij, sinds 1 december 2019 Europees Commissaris voor Energie in de Commissie-Von der Leyen

Niet alleen wordt de energie-efficiëntieschaal aangepast, het nieuwe label ziet er ook anders uit, met duidelijkere en modernere pictogrammen. Het bevat net als het vorige label meer dan alleen de energie-efficiëntieklasse. Voor een wasmachine, bijvoorbeeld, vermeldt het in een oogopslag de gebruikte liters water, de duur en het energieverbruik van een standaardcyclus.

Een belangrijke wijziging is de QR-code in de rechterbovenhoek van het nieuwe etiket. Als de consumenten die scannen, krijgen zij afhankelijk van het apparaat extra informatie over het model, zoals de afmetingen, specifieke kenmerken of testresultaten. Alle apparaten die in de EU in de handel zijn, moeten worden geregistreerd in een nieuwe EU-databank: het Europees productregister voor energie-etikettering (EPREL). Daardoor zal het nog gemakkelijker worden om soortgelijke producten met elkaar te vergelijken.


(Bron EU Commissie - 2021)

Hoe ziet een product met een aangepast energielabel eruit?

Naast de nieuwe energie-etiketteringsvoorschriften gelden vanaf 1 maart 2021 nieuwe regels voor ecologisch ontwerp. Het gaat vooral om geactualiseerde minimale efficiëntie-eisen, betere consumentenrechten voor de reparatie van producten en ondersteuning van de circulaire economie. Fabrikanten of importeurs worden verplicht om gedurende ten minste zeven tot tien jaar nadat het laatste exemplaar van een model in de EU in de handel is gebracht, een aantal essentiële onderdelen ter beschikking van professionele reparateurs te stellen (motoren en motorborstels, pompen, schokdempers en veren, wastrommels enz.). Ook aan eindgebruikers (consumenten die geen professionele reparateurs zijn maar zelf reparaties willen uitvoeren) moeten fabrikanten gedurende enkele jaren nadat een product van de markt is gehaald, bepaalde reserveonderdelen aanbieden zoals deuren of scharnieren en dichtingen die geschikt zijn voor doe-het-zelvers. De maximale leveringstermijn voor al die onderdelen is 15 werkdagen nadat ze zijn besteld.

Achtergrond. Vrijwel iedereen herkent onmiddellijk het EU-energielabel op huishoudelijke producten zoals lampen, televisies of wasmachines. Al meer dan 25 jaar helpt het consumenten om geïnformeerde keuzes te maken. In een Eurobarometer-enquête van vorig jaar bevestigde 93 % van de consumenten in de EU dat zij het label herkennen en bevestigde 79 % dat het hun keuze bij de aankoop van een product beïnvloedt. Samen met geharmoniseerde minimale prestatie-eisen (“ecologisch ontwerp”) zullen de energie-etiketteringsvoorschriften van de EU de uitgaven van de consument met naar schatting tientallen miljarden euro's per jaar doen dalen. Tegelijk zullen ze tal van andere voordelen opleveren voor het milieu en voor fabrikanten en detailhandelaren.

Over de nieuwe categorieën voor het aangepaste label werd overeenstemming bereikt na een strikt en volledig transparant raadplegingsproces, met nauwe betrokkenheid van belanghebbenden en lidstaten in alle stadia, controle door de Raad en het Europees Parlement en voldoende betrokkenheid van en kennisgeving aan fabrikanten. Volgens de kaderverordening zullen in de komende jaren ook de etiketten van andere producten, zoals droogtrommels, toestellen voor lokale ruimteverwarming, airconditioningapparatuur, kooktoestellen, ventilatie-eenheden, professionele koelkasten, ruimte- en waterverwarmingstoestellen en verwarmingsketels voor vaste brandstoffen, worden aangepast.

De omschakeling naar etiketten met een bijgewerkte schaal valt samen met de inwerkingtreding van twee horizontale verordeningen. Die “omnibusverordeningen” zijn onlangs aangenomen om een aantal punten in de verordeningen voor energie-etikettering en ecologisch ontwerp uit 2019 te corrigeren of te verduidelijken.