Onderzoek naar bof epidemie

Het Rijksinstituut voor volksgezondheid en milieu (RIVM) doet onderzoek naar de oorzaken van de epidemie van bof, die sinds eind 2009 vooral heerst onder studenten. Vanaf 1 december 2009 tot 26 juli 2011 zijn er 1004 meldingen van patiënten met bof bij het RIVM binnengekomen. De meldingen komen vooral uit universiteitsteden.

Een mogelijke oorzaak van de epidemie is, dat de bescherming door het bofvaccin in de tijd afneemt, waardoor jongvolwassenen, die onderling veel nauwe contacten hebben (studentenhuizen, feesten van studentenverenigingen, sportverenigingen), na blootstelling toch de ziekte kunnen ontwikkelen. Wel blijkt, dat de kans op complicaties ten gevolge van bof bij gevaccineerden kleiner is dan bij ongevaccineerden.

(Foto CDC/NIP/Barbara Rice - 2011)

Kind met bof

De meeste studenten met bof zijn in het verleden tweemaal gevaccineerd tegen BMR (Bof, Mazelen en Rodehond). Er is op dit moment onvoldoende aanleiding om revaccinatie van al volledig gevaccineerde studenten te adviseren. Gezien de kleinere kans op complicaties zullen GGD’en studenten die nog niet, of niet volledig ingeënt zijn tegen de bof, een BMR-vaccinatie aan blijven bieden.

Het bofvirus wordt overgebracht door hoesten, niezen en speekseluitwisseling. Bof verloopt vaak ongemerkt, maar kan ook leiden tot complicaties als doofheid en teelbalontsteking. Zeer zelden leidt dat tot blijvende onvruchtbaarheid.

Het vóórkomen van bof in Nederland is sterk afgenomen sinds de inenting ertegen in 1987 werd opgenomen in het Rijksvaccinatieprogramma. Sindsdien krijgen kinderen op de leeftijd van 14 maanden en 9 jaar een BMR-inenting, tegen bof, mazelen en rodehond.

Bof?

Bof, of mumps (parotitis epidemica, ook wel dikoor genoemd) is een meestal onschuldige virale kinderziekte, die wordt veroorzaakt door een paramyxovirus. Pijnlijke zwelling van de speekselklieren (klassiek de oorspeekselklier) is de meest typische presentatie van de ziekte. Pijnlijke testiculaire zwelling (orchitis) en huiduitslag kunnen ook voorkomen.

De symptomen zijn over het algemeen niet ernstig bij kinderen. Bij tiener mannen en vrouwen kunnen er zeldzaam complicaties optreden, zoals onvruchtbaarheid, of verminderde vruchtbaarheid (subfertiliteit).

De meest voorkomende symptomen van de bof zijn:

-Parotis ontsteking (of bof) in 60-70% van de infecties en 95% van de patiënten met symptomen. Bof veroorzaakt zwelling en lokale pijn, vooral bij het kauwen. Het kan voorkomen aan de ene kant (unilateraal), maar komt vaker voor aan beide zijden (bilateraal) in ongeveer 90% van de gevallen.

-Koorts

-Hoofdpijn

-Orchitis, verwijzend naar pijnlijke ontsteking van de testikels: zaadbalontsteking. Mannen die in de late puberteit bof krijgen, hebben 30 procent kans op orchitis.

Andere symptomen van de bof kunnen zijn:

Droge mond, pijnlijke gezicht en / of oren en soms in meer ernstige gevallen, verlies van stem. 20% van de personen die besmet zijn met het bofvirus vertonen geen symptomen, zodat het mogelijk is om besmet te zijn en het virus zonder het weten te verspreiden. Koorts en hoofdpijn zijn prodromale (fase van voortekenen) symptomen van de bof, samen met vermoeidheid en anorexia (eetstoornis).