Ontwikkelingen van opvang Oekraïense vluchtelingen in Amstelveen

Het ziet ernaar uit dat het conflict in Oekraïne voortduurt en een groot aantal vluchtelingen hier voorlopig blijft. Met deze brief informeert het College B en W Amstelveen u over wijzigingen in de wetgeving ten aanzien van de opvang van Oekraïense vluchtelingen en over alternatieve opvanglocaties.

Verlenging Richtlijn Tijdelijke Bescherming (RTB). Gezien de onzekere situatie in Oekraïne heeft de Raad van de Europese Unie eind juni 2024 de RTB voor ontheemden uit Oekraïne met een jaar verlengd tot en met 4 maart 2026. Hiermee hebben vluchtelingen uit Oekraïne in alle EU-lidstaten een jaar langer recht op opvang, medische zorg, werk en onderwijs.

Tijdelijke wet opvang ontheemden Oekraïne. Op 18 juni 2024 is de Tijdelijke Wet opvang Ontheemden uit Oekraïne aangenomen door de Eerste Kamer. De wet trad op 1 juli in werking en houdt in dat de verantwoordelijkheid voor de opvang niet langer bij de burgemeester ligt maar bij het college. Door de plotselinge, hoge instroom van Oekraïense vluchtelingen in 2022 werd staatsnoodrecht toegepast en kreeg de burgemeester de wettelijke taak om de opvang te verzorgen. Met de Tijdelijke Wet opvang Ontheemden stopt het noodrecht en krijgt de zorg voor opvang van Oekraïense vluchtelingen een reguliere wettelijke basis. De Tijdelijke Wet opvang Ontheemden uit Oekraïne geeft gemeenten een juridische grondslag om toegang te krijgen tot de polis-administratie van het UWV. Hierdoor kunnen wij nagaan welke Oekraïners een inkomen in Nederland hebben en de rechtmatigheid van de leefgeldverstrekking beter waarborgen.

(Foto Amstelveenweb.com - 2024)

Het wooncomplex in aanbouw aan de Kalkbranderij bestaat uit drie gebouwen met bijbehorende fietsenstallingen. Het gaat hier om 97 woningen in maximaal vier bouwlagen voor een periode van 15 jaar. Er zijn 35 woningen bestemd voor Oekraïense vluchtelingen en 61 woningen voor Amstelveense jongeren
Invoering eigen bijdrage. Veel volwassen vluchtelingen uit Oekraïne hebben inmiddels betaald werk. Daarom zijn de Regeling opvang ontheemden Oekraïne (RooO) en de Bekostigingsregeling opvang ontheemden Oekraïne (BooO) gewijzigd. Doel is toe te werken naar meer participatie en zelfredzaamheid van de Oekraïense vluchtelingen in ons land. Belangrijk gevolg van de gewijzigde regelingen is dat volwassen Oekraïense vluchtelingen met een inkomen vanaf 1 juli 2024 een eigen bijdrage gaan betalen voor de kosten van gas, water en licht in hun opvang. Gemeenten krijgen van het Rijk een periode van maximaal zes maanden om de eigen bijdrage in te voeren. Wij bereiden de invoering met de benodigde zorgvuldigheid voor, ook in onze communicatie met de mensen die het betreft en verwachten de invoering vóór 1 januari 2025 operationeel te hebben.

Alternatieve opvanglocaties. Sinds februari 2022 verblijven ongeveer 440 Oekraïners in gemeentelijke opvang (GOO) in de hotels Ibis en Adagio (360 personen) en in de opvanglocatie Sonjasnik (80 personen). Voor de circa 360 vluchtelingen in de hotels zoeken we alternatieve opvanglocaties. Langdurig verblijf in hotels ondermijnt de zelfredzaamheid van mensen. Daarbij is hotelopvang duur. We verwachten dat de vergoeding van het Rijk voor de opvang van vluchtelingen uit Oekraïne op termijn lager wordt en onvoldoende zal zijn voor continuering van de hotelopvang.

Half juni 2024 is een groep van 144 Oekraïense vluchtelingen uit het Ibis hotel naar de Olmenhof verhuisd (84 kamers). Bewoners ervaren het als een verbetering dat zij nu zelf kunnen koken en het raam open kunnen zetten. Het Rijk heeft laten weten dat de kosten van de opknapbeurt van de Olmenhof in aanmerking komen voor een transitievergoeding. In de Olmenhof is verblijf van de vluchtelingen uit Oekraïne mogelijk tot eind 2025.

Daarnaast onderzoekt de gemeente of nieuwbouwwoningen in de sociale huursector tijdelijk of gedeeltelijk kunnen worden benut voor opvang van Oekraïense vluchtelingen. Zo worden op de Kalkbranderij nieuwe sociale huurwoningen gebouwd voor jongeren (2/3) en Oekraïners (1/3). Het is de bedoeling dat in oktober de eerste 36 woonunits beschikbaar komen voor ongeveer 70 Oekraïense vluchtelingen. Aan de Maccabiadelaan worden 42 sociale huurwoningen voor mensen met een zorgbehoefte gebouwd die de gemeente de eerste vijfjaar huurt voor Oekraïense vluchtelingen. Streven is voldoende ontwikkellocaties te vinden en te realiseren tot alle Oekraïners uit de hotels weg zijn.

Lokaal Werkbudget Oekraïne. Het huidige lokaal werkbudget is uitgeput. Via de Tweede Tijdvakrapportage leggen wij de beschikbaarstelling van een vervolgtranche aan u voor. Er spelen diverse ontwikkelingen die onvermijdelijke kosten met zich meebrengen. De aanvraag in de Tweede Tijdvakrapportage zullen wij voorzien van een onderbouwde kostenraming.

Extra opgave. In april 2024 heeft de Staatssecretaris bericht dat het aantal opvangplekken voor vluchtelingen uit Oekraïne in de regio Amsterdam-Amstelland met 90 extra plekken wordt verhoogd naar 4562 opvangplekken. Omdat wij al meer vluchtelingen uit Oekraïne opvangen dan het indicatieve streefcijfer voor Amstelveen, heeft deze nieuwe opgave geen gevolgen voor ons.