Open avond 2019 van Rotaryclub RANA

Op woensdagavond 8 mei 2019 verzorgde RANA (Rotary Amstelveen Nieuwer-Amstel) een informatieve lezing van Prof. Dr. Ir. Charlotte Teunissen, hoogleraar Neurochemie bij het VUmc, over de (neuro-biologische) achtergronden van Jonge Mensen met Dementie in ‘De Kegel’ op de Bovenkerkerweg.

RANA-voorzitter Alberdien Hamminga heette de aanwezigen van harte welkom op deze open avond, waarbij het thema aansloot op de afgelopen oktober-lezing van de hoogleraar over bio markers (=signaalstoffen). Het accent lag nu op de ontwikkeling van biomarkers in hersenvocht en bloed voor vroege en juiste diagnose van verschillende vormen van dementie. Met direct beschikbare, goede biomarkertests kan sneller een diagnose dementie worden gesteld. Dit leidt tot kortere wachtlijsten bij geheugenpoliklinieken en zal uiteindelijk ook tot lagere kosten van de gezondheidszorg leiden. Dit is uitgewerkt in het zogenaamde Deltaplan Dementie.

(Foto Kees Willems - 2019)

Prof. Dr. Ir. Charlotte Teunissen, hoogleraar Neurochemie tijdens haar lezing op 8 mei 2019

Charlotte Teunissen vroeg eerst hoeveel aanwezigen met dementie in aanraking waren geweest. Eenieder had ermee te maken gehad. Bijvoorbeeld door mantelzorg aan een naaste, of bij vrijwilligerswerk op gesloten afdelingen van zorghuizen of in de buurt. Dementie is een verzamelnaam voor ruim vijftig ziekten. Deze ziekten tasten de hersenen aan en zorgen voor een geleidelijke achteruitgang van iemands geestelijke gezondheid. De meest voorkomende soort is Alzheimer.

Haar PowerPoint-presentatie helder uiteengezet, bewoog zich van de bekende vormen van dementie, naar het ontstaan en ontwikkeling van dementie, naar hoe dementie vroegtijdig te ontdekken. Begrijpelijk dat door de vergrijzing van de samenleving in de afgelopen jaren een verdubbeling van het aantal patiënten is opgetreden. Waarbij wetenschappelijk onderzoek, gebruik makend van diagnostische biomarkers en voorspellende biomarkers voor het monitoren van beoordelingseffecten, ons een zorgvuldiger kostenplaatje brengt. Bijvoorbeeld kost gebruik maken van een biomarker in het hersenvocht de samenleving € 50,=, terwijl een Pet Scan al gauw € 2.500,= kost om eenzelfde vinding te duiden.

In Nederland hebben ongeveer 12.000 mensen die jonger zijn dan 65 jaar dementie. Deze personen hebben verschillende problemen in het dagelijks leven. Vaak blijft het lang onduidelijk dat dementie de oorzaak is van deze problemen. Meestal denkt men eerst aan depressie, overspannenheid of relatieproblemen. Wanneer de diagnose dementie wordt gesteld, geeft dit duidelijkheid en rust voor betrokkene en de naasten. Een 49-jarige naaste van Charlotte uit Amersfoort met Alzheimer, die met haar was meegekomen, vertelde hoe opgelucht zij zich voelde toen ze wist dat ze niet ‘gek’ was, maar een vorm van dementie onder de leden had. Ze kon door de ziekte haar werk niet meer verrichten en haar tienerkinderen begrepen nu ook meer waarom hun moeder zo vergeetachtig werd.

Op de vraag of er meer training van huisartsen en bekendmaking van verschijnselen voor bijtijdse behandeling nodig zou zijn, gaf Charlotte aan hoe belangrijk bewustwording hiervan is. Zowel nabij als wereldwijd! Klinische symptomen zoals korte termijn geheugenstoornissen, ruimtelijk oriëntatie stoornissen, kunnen op een geheugenpolikliniek onderzocht worden. De vraag of dementie voorkomen kan worden, kon Charlotte helaas niet specifiek beantwoorden. Hoewel een gezonde leefstijl qua voeding en beweging natuurlijk altijd goed is voor je hart en hersenen. Het onderzoeksveld in Amsterdam werkt samen via het Deltaplan Nederlanden zelfs wereldwijd via de Europese Unie.

Waarbij onderzoeken bij grotere groepen gedurende langere tijd al tot zorgvuldiger en effectievere bloedtesten hebben geleid. Op de vraag wat de aanleiding van Alzheimer is, vertelde zij, dat dat zeer divers kan zijn. Waarbij Alzheimer en andere vormen van dementie niet van de ene op de andere dag ontstaan. Het begint lang voordat we symptomen zien. De achteruitgang neemt langzaam toe en kan zich wel gedurende een periode van 20 jaar ontwikkelen. Het kan erfelijk zijn of de oudere leeftijd kan een oorzaak zijn. Het stemt tot dankbaarheid dat er zich meer en meer een dementievriendelijke samenleving manifesteert. Bijvoorbeeld in de rij van de supermarkt, waar hulp bieden aan de klant door personeel vanuit het kassabeleid, respect oproept voor begrip en medemenselijkheid. Het taboe doorbreken is in onze tijd een noodzakelijk goed, want samen keren we het tij! Een welverdiend applaus voor de professor klonk in De Serre van De Kegel. 

De opbrengst van de RANA- actie verkoop van zakjes met paaseitjes is dit jaar bestemd voor de Projectgroep Jonge Mensen met Dementie, regio Amstelland en Meerlanden van Alzheimer Nederland; https://www.alzheimer-nederland.nl/regios/amstelland-en-meerlanden/jonge-mensen-met-dementie.  De cheque van € 3.000 werd aan afgevaardigden van deze groep overhandigd. Andrea Witteveen, locatiemanager van zorghuis De Luwte, vertelde verheugd over het digibord, een gekoesterde wens die nu in vervulling kan gaan voor de dagbesteding voor Jonge Mensen met Dementie in het zorghuis. Onder begeleiding van betrokken medewerkers worden in groepsverband allerlei activiteiten gedaan, die een positief effect hebben op het brein.


(Foto Kees Willems - 2019)

3000 euro, de opbrengst van de Paaseitjesactie wordt door de leden van de Projectgroep Jonge mensen met Dementie in ontvangst genomen


(Foto Kees Willems - 2019)

Andrea Witteveen, locatiemanager van verzorgingshuis De Luwte spreekt de aanwezigen toe


(Foto Kees Willems - 2019)

Rotary-spreker Hans Zandvliet vertelt over de historie van RANA-en de projecten

Wat heeft Rotary RANA in de afgelopen 15 jaar gerealiseerd? Een historische PowerPoint presentatie met foto’s toonde dit. Vanuit het wereldwijde perspectief van tolerantie en ethische waarden, dat sinds 1905 door Rotarystichter advocaat Paul Harris vanuit Chicago werd ingezet, groeide al snel het aantal clubs en Rotary International werd opgericht. Wat doet Rotary in Nederland? Duizenden Rotarians in Nederland ontplooien de mooiste activiteiten voor een ander, vaak in de buurt en achter de schermen onder het motto: Service above Self. De leden van RANA zetten zich vrijwillig in om de maatschappij waarin zij leven te dienen. Dat geldt voor de regio, waarin zij wonen, werken en leven, maar ook voor internationale projecten.

Een deel van de activiteiten die de club ontplooit vanuit de wekelijkse woensdagavond bijeenkomsten, is erop gericht de 'fellowship' te onderhouden. Er wordt gedart en gebowld, leden en hun gezinnen ontmoeten elkaar op familiedagen en het jaar wordt afgesloten met het traditionele decemberdiner voor leden en partners. Drie verbindende B’s: Betrokkenheid, Beschikbaarheid en Betrouwbaarheid, verdiepen de vriendschappen onderling en hun actieve houding naar Amstellandse noden. Ontroerend om te zien en ervaren hoe mooi door mensen, voor mensen en met mensen diverse RANA-projecten worden uitgevoerd: https://www.rotary.nl/amstelveennieuweramstel/activiteiten/2019/ De gezellige afsluiting van de avond kenmerkte zich door ontmoetende gesprekken over de onderwerpen van deze avond. Openheid onderling zorgde voor het delen van originele ideeën en onthullingen. Dat gaf een goed gevoel bij het huiswaarts gaan.