Politie en justitie krijgen meer bevoegdheden in 2006
Nieuws -> PolitieBron: Ministerie van Justitie
30-12-2005
Politie en justitie krijgen aan het begin van het nieuwe jaar meer bevoegdheden om persoonsgegevens te vorderen bij maatschappelijke instellingen en bedrijven als dat voor de opsporing noodzakelijk is.
Door gebruik van informatie- en communicatietechnologie beschikken maatschappelijke instanties en bedrijven vaker over gegevens van personen. Transacties gaan in toenemende mate langs elektronische weg en gegevens worden meer dan voorheen op geautomatiseerde wijze verwerkt en opgeslagen. Bij de opsporing van misdrijven spelen dergelijke persoonsgegevens een onmisbare rol.
Er zijn in het Wetboek van Strafvordering enkele algemene bevoegdheden opgenomen die zich niet beperken tot één bepaalde bedrijfstak, maar breder van toepassing zijn. De bevoegdheden hebben betrekking op bepaalde categorieën persoonsgegevens.
Zo kan een opsporingsambtenaar 'identificerende' gegevens van een bepaalde persoon vorderen. Het gaat dan niet alleen om iemands naam, adres, woonplaats, geboortedatum of geslacht, maar ook om zijn of haar klantnummer, nummer van een polis of een rekeningnummer bij de bank.
Naarmate een bevoegdheid -gelet op de aard van de gegevens- meer inbreuk maakt op de persoonlijke levenssfeer of meer inspanningen vergt van een bedrijf of instelling om aan een verzoek tot verstrekking te voldoen, worden strengere eisen gesteld aan de toepassing. Niet elke bevoegdheid mag in alle gevallen worden gebruikt. Gevoelige gegevens mogen alleen worden gevorderd bij zware misdrijven.
Gehandicapten:
Daarnaast wordt met ingang van 1 januari 2006 discriminatie van mensen wegens hun handicap strafbaar. Het aanzetten tot haat of geweld tegen gehandicapten kan eveneens tot vervolging leiden. De wet heeft betrekking op de discriminatie van mensen met een lichamelijke, psychische of verstandelijke handicap.
Bedrijven of diensten die -zonder dat daarvoor een goede reden bestaat- niet toegankelijk zijn voor mensen met een handicap kunnen strafrechtelijk worden vervolgd. Gehandicapten kunnen aangifte doen. Uit het discriminatieverbod kan voortvloeien dat sommige ondernemers ontbrekende voorzieningen moeten treffen. Een dergelijke voorziening moet wel 'in redelijkheid' verwacht kunnen worden en mag voor de ondernemer niet 'onevenredig belastend' zijn. De rechter zal daar een oordeel over moeten geven.
Verjaring:
Verder wordt op 1 januari 2006 de verjaring afgeschaft bij misdrijven waarop een levenslange gevangenisstraf staat. Het gaat dan om de meest ernstige zaken zoals moord. Voorts wordt voor misdrijven waarop een gevangenisstraf van meer dan 10 jaar staat, de termijn verhoogd van 15 naar 20 jaar.
Een en ander is het gevolg van een initiatiefwetsvoorstel. De regeling geldt niet alleen voor nieuwe gevallen maar ook voor zaken waarvan op 1 januari 2006 de verjaringstermijn nog niet is verlopen.
Gedetineerden:
Ook treedt een wetsvoorstel in werking waardoor gedetineerden al na veroordeling in eerste aanleg (en niet pas na het onherroepelijk worden van de veroordeling) worden overgeplaatst van het huis van bewaring naar de gevangenis. Deze maatregel verbetert de mogelijkheden om te werken aan resocialisatie van gedetineerden en maakt het bovendien mogelijk detentiecapaciteit flexibeler en efficiënter in te zetten.
Door gebruik van informatie- en communicatietechnologie beschikken maatschappelijke instanties en bedrijven vaker over gegevens van personen. Transacties gaan in toenemende mate langs elektronische weg en gegevens worden meer dan voorheen op geautomatiseerde wijze verwerkt en opgeslagen. Bij de opsporing van misdrijven spelen dergelijke persoonsgegevens een onmisbare rol.
Er zijn in het Wetboek van Strafvordering enkele algemene bevoegdheden opgenomen die zich niet beperken tot één bepaalde bedrijfstak, maar breder van toepassing zijn. De bevoegdheden hebben betrekking op bepaalde categorieën persoonsgegevens.
Zo kan een opsporingsambtenaar 'identificerende' gegevens van een bepaalde persoon vorderen. Het gaat dan niet alleen om iemands naam, adres, woonplaats, geboortedatum of geslacht, maar ook om zijn of haar klantnummer, nummer van een polis of een rekeningnummer bij de bank.
Naarmate een bevoegdheid -gelet op de aard van de gegevens- meer inbreuk maakt op de persoonlijke levenssfeer of meer inspanningen vergt van een bedrijf of instelling om aan een verzoek tot verstrekking te voldoen, worden strengere eisen gesteld aan de toepassing. Niet elke bevoegdheid mag in alle gevallen worden gebruikt. Gevoelige gegevens mogen alleen worden gevorderd bij zware misdrijven.
Gehandicapten:
Daarnaast wordt met ingang van 1 januari 2006 discriminatie van mensen wegens hun handicap strafbaar. Het aanzetten tot haat of geweld tegen gehandicapten kan eveneens tot vervolging leiden. De wet heeft betrekking op de discriminatie van mensen met een lichamelijke, psychische of verstandelijke handicap.
Bedrijven of diensten die -zonder dat daarvoor een goede reden bestaat- niet toegankelijk zijn voor mensen met een handicap kunnen strafrechtelijk worden vervolgd. Gehandicapten kunnen aangifte doen. Uit het discriminatieverbod kan voortvloeien dat sommige ondernemers ontbrekende voorzieningen moeten treffen. Een dergelijke voorziening moet wel 'in redelijkheid' verwacht kunnen worden en mag voor de ondernemer niet 'onevenredig belastend' zijn. De rechter zal daar een oordeel over moeten geven.
Verjaring:
Verder wordt op 1 januari 2006 de verjaring afgeschaft bij misdrijven waarop een levenslange gevangenisstraf staat. Het gaat dan om de meest ernstige zaken zoals moord. Voorts wordt voor misdrijven waarop een gevangenisstraf van meer dan 10 jaar staat, de termijn verhoogd van 15 naar 20 jaar.
Een en ander is het gevolg van een initiatiefwetsvoorstel. De regeling geldt niet alleen voor nieuwe gevallen maar ook voor zaken waarvan op 1 januari 2006 de verjaringstermijn nog niet is verlopen.
Gedetineerden:
Ook treedt een wetsvoorstel in werking waardoor gedetineerden al na veroordeling in eerste aanleg (en niet pas na het onherroepelijk worden van de veroordeling) worden overgeplaatst van het huis van bewaring naar de gevangenis. Deze maatregel verbetert de mogelijkheden om te werken aan resocialisatie van gedetineerden en maakt het bovendien mogelijk detentiecapaciteit flexibeler en efficiënter in te zetten.
