RIVM wil normen voor drie geneesmiddelen in oppervlaktewater

Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) doet voorstellen voor waterkwaliteitsnormen voor drie geneesmiddelen: carbamazepine (epilepsie), metoprolol (hartkwalen) en metformine (diabetes mellitus type 2). De voorgestelde waarden worden momenteel niet overschreden in grote rivieren in Nederland.

Waterbeheerders verzamelen momenteel meetgegevens om na te gaan in hoeverre de voorgestelde normen in kleinere waterlopen, zoals sloten, kleinere rivieren en kanalen, worden overschreden. Geneesmiddelen komen hoofdzakelijk via het riool in het oppervlaktewater terecht en in kleinere wateren treedt minder verdunning op.

Normvoorstellen

Carbamazepine, metoprolol en metformine zijn de afgelopen jaren in Nederlands oppervlaktewater aangetroffen. Ze zijn opgenomen op een 'watchlist' van stoffen die de waterkwaliteit negatief kunnen beïnvloeden.

(Foto Amstelveenweb.com - 2014)

De Amstel rivier ter hoogte van Ouder-Amstel. Nederland heeft een grote hoeveelheid en verscheidenheid aan oppervlaktewater. Mensen benutten dit oppervlaktewater bijvoorbeeld voor recreatie (watersport), als vaarwater, of voor drinkwaterwinning. Maar in het water en langs de oever leven hier ook verschillende dieren en planten

Met deze nieuwe normvoorstellen kunnen de risico’s voor mens en milieu beter in kaart worden gebracht. Ze dienen als advieswaarden voor het ministerie van Infrastructuur en Milieu (IenM), dat verantwoordelijk is voor het vaststellen van normen.

Voor het afleiden van waterkwaliteitsnormen worden drie ‘routes’ onderzocht: effecten op waterorganismen, effecten op visetende dieren en consumptie van vis door mensen. Ook is gekeken naar risico’s bij gebruik van oppervlaktewater voor drinkwaterproductie.

Beschikbaarheid van gegevens

Voor een ander geneesmiddel op de ‘watchlist’, amidotrizoinezuur (röntgencontrastmiddel), was het niet mogelijk een norm af te leiden. Het RIVM kon niet beschikken over de benodigde gegevens. Ook voor de andere geneesmiddelen werd de normafleiding beïnvloed door een gebrek aan toegang tot originele onderzoeksgegevens. Het RIVM pleit ervoor, dat de geneesmiddelenfabrikanten en de toelatingsautoriteiten alle gegevens ter beschikking stellen die nodig zijn om milieukwaliteitsnormen af te leiden.

Nederland heeft een grote hoeveelheid en verscheidenheid aan oppervlaktewater. Mensen benutten dit oppervlaktewater bijvoorbeeld voor recreatie (zwemwater), als vaarwater, of voor drinkwaterwinning. Daarnaast is oppervlaktewater een belangrijke habitat voor een grote verscheidenheid aan dieren en planten.

De verschillende functies van oppervlaktewater stellen verschillende eisen aan de chemische en ecologische waterkwaliteit. Afvalwater van fabrieken en huishoudens wordt gezuiverd door waterzuiveringsinstallaties, maar kan toch in bepaalde mate het oppervlaktewater bereiken en zo de waterkwaliteit bedreigen.