Steeds meer deltavariant van het coronavirus is in Nederland aangetroffen

De deltavariant van het coronavirus wordt steeds vaker in Nederland gevonden. De deltavariant (voorheen Indiase variant) is aan een opmars bezig en zal naar verwachting in de loop van deze zomer de alfavariant (Britse variant) verdrongen hebben als dominante virusvariant in Nederland. Dit beeld zien we ook in de ons omringende landen- meldt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM).

In Nederland werd de deltavariant voor het eerst in april 2021 in de kiemsurveillance aangetoond. De afgelopen weken zien we deze variant van het coronavirus SARS severe acute respiratory syndrome -CoV coronavirus -2 in de kiemsurveillance toenemen. Er zijn nu meerdere clusters in Nederland met de deltavariant, in verschillende settings en leeftijdsgroepen.

Vanaf de tweede week juni was er een opvallende toename van positieve coronatesten en clusters bij jongeren die terugkwamen uit Spanje en Portugal. Verder onderzoek van de monsters van terugkerende Amsterdamse jongeren, het zogenaamde sequencen, bracht aan het licht dat een groot deel van deze besmettingen door de deltavariant is veroorzaakt. Volgens de laatste gegevens heeft de deltavariant op dit moment een aandeel van ongeveer 9% in de kiemsurveillance. 

Wat betekent de opmars van de deltavariant voor de situatie in Nederland? Het is de verwachting dat de opmars van de deltavariant op korte termijn niet zal leiden tot hogere COVID-19 ziekenhuis- en IC intensive care -opnames, ook niet met de aankomende versoepelingen. Vorig jaar liep het aantal besmettingen na een relatief rustige coronazomer richting het najaar op. Dit kwam doordat reizigers besmet raakten op hun vakantiebestemming en het virus mee terugnamen naar Nederland. Dit gecombineerd met meer sociale contacten zorgde voor een verdere verspreiding van de nieuwe varianten in Nederland.

Op dit moment is het najaar een punt van zorg, als de deltavariant is dominant is geworden. Ook het seizoenseffect zorgt tot weer meer besmettingen. De meer besmettelijke deltavariant kan dan tot een nieuwe golf van besmettingen leiden, aangezien dan nog niet iedereen in Nederland (volledig) is gevaccineerd. Een toename van besmettingen kan leiden tot een toename van ziekenhuis-en IC-opnames. Of de deltavariant niet alleen besmettelijker is, maar ook ziekmakender wordt verder onderzocht. De situatie van de zomer van 2020 is een andere dan nu. De vaccinatiecampagne is op stoom en er zijn bijna 14 miljoen prikken gezet. Vaccinatie beschermt tegen alle varianten, ook tegen de deltavariant.

Houd je aan de maatregelen, ook op je vakantieadres. De beste bescherming tegen het virus is vaccinatie. Om verspreiding van het virus en de deltavariant zo veel mogelijk af te remmen is het belangrijk dat mensen in Nederland, ook nu er weer meer kan, zich aan de maatregelen blijven houden. Houd 1,5 meter afstand tot anderen, was regelmatig je handen en blijf thuis als je klachten hebt en laat je testen. Ook op vakantie en ook als je gevaccineerd bent. 

Delta-/kappavariant B.1.617 (Indiase variant). In december 2020 werd in India voor het eerst variant B.1.617 vastgesteld. Er zijn drie verschillende typen van deze variant: de kappavariant B1.617.1,  de deltavariant B1.617.2 en B.1.617.3. De deltavariant (B.1.617.2) is aan een opmars bezig en zal naar verwachting in de loop van de zomer van 2021 de alfavariant (Britse variant) verdrongen hebben als dominante virusvariant in Nederland. Dit beeld zien we ook in de ons omringende landen.  De deltavariant lijkt besmettelijker te zijn dan de alfavariant. Bescherming na (volledige) vaccinatie lijkt wel goed te zijn, ook tegen de deltavariant. Of de deltavariant niet alleen besmettelijker is, maar ook ziekmakender wordt verder onderzocht.

Wat maakt de alfa- (Britse), de bèta- (Zuid-Afrikaanse) en de gamma- (Braziliaanse) varianten anders dan de ‘oude’ variant van COVID-19? Naar schatting zijn er al duizenden verschillende varianten van het coronavirus. Het verschil lijkt vooral te zitten  in de veranderingen aan het ‘spike-eiwit’, de stekeltjes van het coronavirus. Het lijkt er op dat de vier variaties besmettelijker zijn dan de oude variant. De eiwitten van de virusvarianten kunnen zich mogelijk beter aan menselijke cellen hechten. Bij de Braziliaanse P1 variant lijkt de afweer door vaccinatie of doordat je het virus al eens hebt gehad mogelijk minder goed. Hier wordt momenteel in verschillende landen onderzoek naar gedaan.

Het delta virus heeft mutaties in het gen dat codeert voor het SARS-CoV-2 spike-eiwit, waardoor de substituties T478K, P681R en L452R, waarvan bekend is dat ze invloed hebben op de overdraagbaarheid van het virus en ook op de vraag of het kan worden geneutraliseerd door antilichamen voor eerder circulerende varianten van het COVID-19-virus. Public Health England (PHE) constateerde in mei 2021 dat de secundaire aanvalspercentages 51-67% hoger waren dan bij de alfa-variant.