Uitzonderlijke terugval van de economische activiteiten in Nederland

Contactbeperkende maatregelen om de pandemie tegen te gaan, hebben in Nederland geleid tot een uitzonderlijke terugval in economische activiteiten van zo’n 10 à 15%. Om de grote onzekerheid over het verloop van de pandemie en het hersteltempo van de economie recht te doen, bevat de zojuist gepubliceerde juniraming (pdf 27 pagina’s) van het Centraal Planbureau (CPB) verschillende scenario’s.

In de basisraming, die uitgaat van matig herstel, resulteert een bruto binnenlands product (bbp)-daling in 2020 van 6%, gevolgd door een stijging van 3% volgend jaar. De werkloosheid verdubbelt. De overheidsfinanciën krijgen een forse tik, maar blijven uit de gevarenzone. Pieter Hasekamp, directeur CPB: 'De huidige onzekerheid stelt de overheid voor grote dilemma’s. Tijdens de herstelfase is beheerst afbouwen van het steunbeleid wenselijk, maar de mate waarin de overheid kan terugtreden is afhankelijk van het hersteltempo van de economie. Het herstel kan bespoedigd worden door internationale coördinatie in de aanpak van de crisis en door het waar mogelijk naar voren halen van investeringen, zoals in woningbouw en de energietransitie.'

Indien een tweede golf besmettingen tot hernieuwde contactbeperkingen leidt, zullen bedrijven aanvullende productieproblemen ondervinden en te maken krijgen met een verder afnemende vraag naar hun producten en diensten, terwijl hun buffers toch al aangetast zijn. In zo’n scenario krimpt het bbp ook in 2021, loopt de werkloosheid op tot 10% en neemt de staatsschuld toe tot ruim 75% bbp.

Het hersteltempo kan tegenvallen door grote economische problemen bij onze handelspartners. Naarmate het herstel internationaal achterblijft kunnen banken in binnen- en buitenland in de problemen komen, hetgeen via de kredietverlening een aanvullende rem op het herstel zet. In zo’n scenario van zwak herstel blijft bbp-groei in 2021 uit, loopt de werkloosheid op tot boven de 10% en stijgt de staatsschuld tot ruim 75% bbp.

Het is ook denkbaar dat het herstel sneller verloopt, als het opheffen van contactbeperkingen tot optimisme onder consumenten leidt. Door inhaal van bestedingen bij huishoudens en investeringen van bedrijven om op nieuwe mogelijkheden in te kunnen spelen, kan de stijging van de werkloosheid beperkt blijven. In zo’n scenario van sterk herstel kan het bbp in de loop van 2021 weer boven het niveau van eind 2019 uitkomen.


(Bron CPB - 2020)

Basisraming van het CPB tussen 2019-2020 en 2021

Vraag en antwoord. Heeft het CPB de uitwerking van het pensioenakkoord meegenomen? Nee. Op 12 juni 2020 is er een akkoord bereikt over de uitwerking van het pensioenakkoord. Dit betekent onder andere dat de kortingsgrens verschuift van 100% naar 90%. Deze lagere kortingsgrens leidt naar verwachting tot minder en beperktere kortingen. Het niet meenemen van de uitwerking van het pensioenakkoord beïnvloedt (de kerncijfers van) de raming niet.