Verhoging van de AOW-leeftijd heeft 1,7 miljard euro opgeleverd in 2017

De verhoging van de AOW-leeftijd heeft de schatkist ongeveer 1,7 miljard euro opgeleverd in 2017. Dit is het bedrag aan AOW-uitkeringen dat in 2017 direct is bespaard ten opzichte van de situatie waarbij de AOW-leeftijd nog steeds 65 jaar zou zijn, bij verder gelijkblijvende omstandigheden. In 2017 was de AOW-leeftijd 65 jaar plus 9 maanden. Indirecte effecten van de verhoging van de AOW-leeftijd, bijvoorbeeld op de werkgelegenheid, zitten niet in deze berekening. Dit meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) in het jaaroverzicht Overheidsfinanciën 2017 (pdf 14 pagina’s).

De totale besparing van de verhoging van de AOW-leeftijd voor de schatkist bedraagt sinds 2013 bijna 4 miljard euro. In 2018 steeg de AOW-leeftijd verder naar 66 jaar. De komende jaren zal de AOW-leeftijd in stappen verder omhoog gaan. Met elke verdere verhoging van de AOW-leeftijd zullen de jaarlijkse besparingen toenemen.

Indirecte effecten van de verhoging van de AOW-leeftijd moeilijk te berekenen. De genoemde bedragen betreffen alleen de directe effecten op de AOW-uitkeringen. Verhoging van de AOW-leeftijd heeft echter ook tot talloze indirecte effecten. Zo zijn er effecten op de werkgelegenheid, premies, directe en indirecte belastingen en op het aantal mensen dat langer aanspraak zal maken op andere uitkeringen zoals arbeidsongeschiktheids-, werkloosheids- of bijstandsuitkeringen. Al deze effecten zijn hier echter niet meegenomen. Het probleem met het berekenen van deze indirecte effecten is dat ze in sterke mate afhankelijk zijn van het gedrag van mensen. Zo is het bijvoorbeeld moeilijk om te bepalen in hoeverre de verhoging van de AOW-leeftijd meespeelt in iemands keuze om langer door te werken.

(Bron CBS - 2018)

De besparing van de verhoging van de AOW-leeftijdsverhoging bedraagt sinds 2013 bijna 4 miljard euro

Uitgaven aan AOW-uitkeringen ruim 37 miljard euro. De uitgaven aan AOW-uitkeringen bedroegen 37,4 miljard euro in 2017. Tien jaar eerder bedroegen de uitgaven aan de AOW-uitkeringen nog 25,2 miljard euro. De uitgaven aan de AOW stijgen jaarlijks zowel door een toename van het aantal gerechtigden als door een halfjaarlijkse indexering. In 2015 namen de uitkeringslasten van de AOW toe met 0,9 miljard euro door de toevoeging van de Inkomensondersteuning AOW (IOAOW). De IOAOW kwam in 2015 in de plaats voor de Mogelijkheid Koopkracht Tegemoetkoming voor Oudere Belastingplichtigen (MKOB).

AOW-uitgaven als aandeel bbp in 2017 gedaald. Na een jarenlange stijging zijn de uitgaven aan AOW-uitkeringen als percentage van het bruto binnenlands product (bbp) in 2017 gedaald. Vorig jaar bedroegen de uitgaven aan AOW-uitkeringen iets minder dan 5,1 procent van het bbp; in 2016 was dit nog ruim 5,2 procent. Absoluut was er wel sprake van een stijging van een half miljard: in 2017 bedroegen de AOW-uitkeringen 37,4 miljard, ten opzichte van 36,9 miljard in 2016. Dat de uitgaven als percentage van het bbp toch zijn gedaald, is het gevolg van de economische groei in 2017. In 2007 bedroegen de uitkeringen als percentage van het bbp nog 4,1 procent.

AOW-leeftijdsverhoging?  De Algemene Ouderdomswet (AOW) regelt in Nederland het verplichte, collectieve ouderdomspensioen dat als algemene basis dient voor Nederlandse ouderdomspensioenen. De AOW-leeftijd gaat in stappen omhoog naar 67 jaar in 2021. Vanaf 2022 hangt de AOW-leeftijd af van de levensverwachting. Blijven mensen gemiddeld langer leven? Dan gaat de AOW-leeftijd in stappen van 3 maanden omhoog. In 2022 is de AOW-leeftijd 67 jaar en 3 maanden. Ook in 2023 wordt de AOW-leeftijd 67 jaar en 3 maanden, omdat de levensverwachting minder snel is gestegen.