Versleutelde, digitale platforms zijn vrijplaatsen voor criminelen

Versleutelde, digitale platforms zijn vrijplaatsen geworden, waar criminelen ongestoord met elkaar kunnen communiceren. De politie wil dat techbedrijven maatregelen nemen om ervoor te zorgen dat op afgeschermde communicatiediensten geen criminele activiteiten plaatsvinden. ‘Het zicht ontbreekt, waardoor het een stuk onveiliger wordt’- zegt Henk Geveke, lid van de korpsleiding van de Nederlandse Politie.

Europese politiechefs luidden onlangs in een gezamenlijke verklaring de noodklok. Zij riepen overheden en techbedrijven op om 'actie te ondernemen' tegen de zogeheten end-to-endversleuteling op communicatiediensten. Volgens hen verhindert deze encryptie autoriteiten bij het verkrijgen van bewijsmateriaal. Techbedrijven kunnen door de versleuteling niet meer waarnemen wat er gebeurt op hun platforms.

‘Het belemmert ook de rechtshandhaving in het verkrijgen en gebruiken van bewijsmateriaal in onderzoeken’, zegt Henk Geveke, lid van de korpsleiding met de portefeuille technologie en innovatie. ‘En dan gaat het om de ernstigste misdrijven zoals seksueel misbruik van kinderen, drugshandel, wapenhandel, terrorisme, maar ook opdrachten voor liquidaties.’

(Foto Politie NL - 2024)

Henk Geveke is sinds 1 oktober 2019 lid van de korpsleiding bij de politie. Hij heeft de portefeuille Technologie en Innovatie
Bedreiging. Grote techbedrijven bieden steeds vaker encryptie aan om hun klanten privacy te garanderen. Maar daarmee wordt volgens de Europese politiechefs ‘het misschien wel meest krachtige opsporingsmiddel’ van de politie enorm beperkt. Geveke: ‘Het zicht ontbreekt waardoor het een stuk onveiliger wordt. Deze ontwikkeling vormt een reële bedreiging voor de veiligheid van onze samenleving.’ End-to-endversleuteling wordt volgens Geveke steeds verder doorgevoerd. Zo paste het techbedrijf Meta eind vorig jaar standaard encryptie in voor Facebook en Messenger. ‘We hebben encryptiediensten als Encrochat en Sky ECC ontmanteld, maar merken dat criminelen nu communiceren via gewone platforms.’

Privacy. Bedrijven voeren vaak het privacy-aspect aan als reden waarom ze niet kunnen ingrijpen op de versleutelde platforms. ‘Privacy is een groot goed’, beaamt Geveke, ‘maar slachtoffers hebben ook rechten. Daar hoor je niemand over.’ De politie kan – als het nodig is – altijd nog hacken. ‘Maar dat is geen proportioneel middel. Wij maken liever afspraken met bedrijven.’ Een van die afspraken is dat de bedrijven de politie inlichten als er sprake is van criminele activiteiten op hun platforms. Ook moeten ze de politie de mogelijkheid bieden onderzoek te doen als die er om vraagt.