Woonruimteverdeling 2012 in Amstelveen

Amstelveen maakt de afgelopen jaren gebruik van de mogelijkheid die de Stadsregio Amsterdam biedt om, binnen het kader van de regionale  woonruimteverdelingafspraken, een eigen beleid te voeren.

Amstelveen heeft de afgelopen jaren deze beleidsruimte benut voor de huisvesting van sociaal medisch urgenten, de huisvesting van onderwijzend- en verplegend personeel (de beroepsgroepenregeling), en doorstroommaatregelen. Voorgesteld wordt dit beleid ook in 2012 voort te zetten en te intensiveren. Nieuw in 2012 is een doorstromingsexperiment in een aantal complexen. Huurders met een inkomen boven de huursubsidiegrens en een verhuiswens kunnen via directe bemiddeling een andere woning aangeboden krijgen.

Dit voorstel gaat nog uit van de huidige vrije beleidsruimte die Amstelveen is toebedeeld in het Convenant Woonruimteverdeling: 30%. Zodra de vrije beleidsruimte door de Stadsregio Amsterdam en het Platform Woningcorporaties (op verzoek van Amstelveen) wordt verhoogd, wordt het beleid aangepast.

(Foto Amstelveenweb.com - 2011)

Wethouder Volkshuisvesting, Jan-Willem Groot (CDA): ' De Amstelveense sociale woningmarkt stroomt al jaren onvoldoende door. Dit is een aanzienlijk zorgpunt. Ook nu de woningmarkt vertraagt, blijven we inzetten op allerlei mogelijkheden om de lokale woonmarkt vlot te trekken'

In bijgaande notitie wordt het beleid nader toegelicht.

1. Aanleiding

Benutting van de vrije beleidsruimte

Amstelveen maakt de afgelopen jaren gebruik van de mogelijkheid die de stadsregio Amsterdam biedt om, binnen het kader van de regionale afspraken over woonruimteverdeling, een eigen beleid te voeren. Amstelveen heeft op het ogenblik een maximale vrije beleidsruimte van 30%. Dit betekent dat voor 30% van de vrijkomende woningen gemeenten kunnen afwijken van de regionale afspraken. Hierdoor kan lokaal maatwerk worden geleverd, bijvoorbeeld door eigen ingezetenen voorrang te geven.

Gemeenten die gebruik willen maken van deze vrije beleidsruimte dienen aan te geven op welke wijze zij deze vrije ruimte willen inzetten. In deze notitie wordt aangegeven op welke wijze met deze vrije beleidsruimte in 2012 wordt omgegaan.

Verzoek tot vergroting van de vrije beleidsruimte

Door de gemeente Amstelveen is februari 2011 een verzoek gedaan tot vergroting van de huidige vrije beleidsruimte van 30% naar 50%. Daarna is in oktober nog eens aan de Stadsregio aangegeven dat de gemeenteraad heeft ingestemd met een motie, waarin verzocht wordt om een vergroting van de vrije beleidsruimte naar 90%. Het verzoek van Amstelveen wordt betrokken bij de herziening van de woonruimteverdelingsafspraken in de Stadsregio. Naar verwachting zullen de nieuwe afspraken op 1 januari 2013 van kracht zijn. 

Overige maatregelen in de woonruimteverdeling

Daarnaast wordt ingegaan op een aantal andere instrumenten die worden ingezet om beleidsdoelen te realiseren zoals bijvoorbeeld de labeling voor jongeren. Ook wordt kort ingegaan op de stand van zaken met betrekking tot het hanteren van de landelijke inkomensgrens van 34.085 euro (prijspeil januari 2012).

2. Benutting vrije beleidsruimte

Algemeen

Voorgesteld wordt om het bestaande beleid ten aanzien van de benutting van de vrije beleidsruimte ook in 2012 voort te zetten. Dit betekent dat de vrije beleidsruimte in 2012 ingezet wordt voor achtereenvolgens: sociaal medisch urgenten, de beroepsgroepenregeling, het project ‘Van groot naar beter’ en mantelzorgers. Ook de inzet voor maatwerk voor het complex aan de Smeenklaan en de toewijzing aan Nessers wordt voortgezet.

Nieuw in 2012 is de inzet van de vrije beleidsruimte voor een doorstromingsexperiment. Hierna volgt een korte toelichting op de bestaande en nieuwe projecten. Kenmerkend aan alle projecten is dat ze gericht zijn op het oplossen van lokale knelpunten. Over het algemeen leiden de projecten tot doorstroming op de Amstelveense woningmarkt en vervolgens daarmee ook tot het vrijkomen van woningen voor starters.

Doorstroommaatregel: van groot naar beter (maatwerk voor ouderen)

In 2011 zijn circa 31 woningen ingezet voor het project ‘ Van groot naar beter’ (zie plan van aanpak doorstroming d.d. juni 2008). Bij dit project worden senioren die een eengezinswoning bewonen en die graag willen verhuizen naar een appartement, hierbij geholpen. De senioren worden bemiddeld naar een geschikt seniorenappartement en kunnen hierbij ook een beroep doen op een onkostenregeling. Beoogd wordt in 2012 het aantal geslaagde bemiddelingen te brengen op 35.

Beroepsgroepenregeling

Ook in 2011 is gebruik gemaakt van de beroepsgroepenregeling, er zijn echter minder woningen bemiddeld dan verwacht: waarschijnlijk zijn in 2011 ongeveer 10 urgenties voor dit doel worden verstrekt, in plaats van 21.  Voorgesteld wordt om de reservering in 2012 terug te brengen naar 10 en hierbij de volgende indeling te hanteren: 3 voor de onderwijssector, 6 voor de zorgsector en 1 voor brandweer en politie.

Opgemerkt wordt, dat in Amsterdam de beroepsgroepenregeling op 1 januari 2013 wordt stopgezet. Amsterdam gaat er van uit dat mensen die tot deze beroepsgroep behoren zelf hun weg op de woningmarkt kunnen vinden.

Mantelzorg

Eind 2009 is gestart met het project “Wonen en mantelzorg”. Hierbij werken de gemeente Amstelveen, het steunpunt Mantelzorg van Amstelring, de woningcorporaties Woongroep Holland en Eigen Haard, Vita Welzijn en Advies samen om mantelzorgers die problemen ondervinden bij het wonen te helpen. In 2011 hebben drie mantelzorgers gebruik gemaakt van de mogelijkheid in de nabijheid van hun zorgbehoevende te gaan wonen. Voorgesteld wordt in 2012 10 woningen voor de mantelzorgregeling te reserveren.

Maatwerk Smeenklaan

In oktober 2010 heeft Woongroep Holland besloten voor dit seniorencomplex over te gaan tot een doelgroepwijziging. Aanleiding hiervoor was dat de woningen niet meer in trek zijn bij ouderen. Gevolg was dat er een ongereguleerde instroom plaatsvond (via WoningNet) in dit complex. Gelet op de kwetsbaarheid van de ouderen in dit complex, is ervoor gekozen meer sturing te geven aan de instroom.

Aangezien de kleine appartementen vooral geschikt zijn voor starters op de woningmarkt, is de samenwerking met DUWO gezocht. DUWO selecteert ex-studenten op geschiktheid om in dit complex te wonen. Tot nu toe zijn 7 ex-studenten bemiddeld naar deze woningen. Naar verwachting zullen jaarlijks maximaal 10 ex- studenten instromen op dit complex. Hiervoor wordt ruimte gereserveerd.

Nes aan de Amstel: 50% toewijzing aan Nessers

Gebleken is, dat woningzoekenden in Nes aan de Amstel een sterke binding hebben met het dorp. Dit heeft tot gevolg, dat men meer dan in andere wijken in Amstelveen een woning zoekt in het dorp zelf. Om die reden wordt voorgesteld 50 % van de vrijkomende huurwoningen in Nes toe te wijzen aan woningzoekenden uit Nes.

Nieuw doorstroomexperiment

In de eerste helft van 2012 zal Eigen Haard een proef gaan uitvoeren met het stimuleren van doorstroming. Het experiment richt zich op huurders van Eigen Haard in Amstelveen die een sociale huurwoning met een huurprijs onder de tweede aftoppingsgrens huren en die een inkomen hebben boven de huurtoeslaggrens .

Deze groep huurders wordt actief benaderd en via de directe bemiddeling een andere woning aangeboden. De proef zal worden uitgevoerd bij woningcomplexen, waarvan de huur ook na mutatie onder de tweede aftoppingsgrens blijft. De vrijkomende woningen komen daarmee beschikbaar voor de laagste inkomensgroepen. De huurders met een verhuiswens en met een inkomen boven de huurtoeslaggrens zullen actief worden benaderd en via directe bemiddeling een andere woning worden aangeboden. Beoogd word in 2012 op deze wijze 40 bemiddelingen tot stand te brengen.

Lokale voorrang

Indien in juni 2012 blijkt, dat de vrije beleidsruimte van 30% niet geheel gevuld lijkt te worden, wordt een ander instrument ingezet: de lokale voorrang. Woningen die geschikt zijn voor Amstelveense doorstromers zullen worden gelabeld als een woning waarvoor lokale voorrang geldt.

3. Labeling jongeren en ouderen

In het regionale convenant woonruimteverdeling is aangegeven dat B&W en corporaties in samenspraak woonruimten kunnen aanwijzen die uitsluitend of met voorrang zullen worden toegewezen aan specifieke groepen woningzoekenden. Het gaat hierbij om de labelling van jongerenwoningen en seniorenwoningen. Aangezien het hierbij niet gaat om lokale voorrang, telt de inzet van dit instrument niet mee bij de berekening van de 30% vrije beleidsruimte.

In Amstelveen worden zowel seniorenwoningen als jongerenwoningen van labels voorzien. De labeling van woningen voor jongeren vindt plaats sinds 2009. In de notitie Jongerenhuisvesting (oktober 2008) is namelijk aangegeven dat gemeente en corporaties er naar streven dat de slaagkans voor jongeren (18-25 jarigen) naar het gemiddelde niveau wordt gebracht.

Aangezien de slaagkansen voor jongeren (0% voor jongeren buiten Amstelveen en 1% voor jongeren uit Amstelveen) nog steeds lager zijn dan de gemiddelde slaagkans van 3%, wordt dit instrument nog steeds ingezet. Naar verwachting zullen in 2012 60 woningen voor jongeren gelabeld worden.

4. Lotingsexperiment: de Woonversnelling

In december 2009 zijn de corporaties Eigen Haard, Ymere en Woongroep Holland gestart met ‘De Woonversnelling’ een vervolg op het eerdere succesvolle experiment uit 2007. Via de woonversnelling worden woningen niet op basis van woonduur verdeeld, maar via een loting met gelijke kansen. Het experiment loopt in het eerste kwartaal 2011 af. Het experiment is bedoeld om meer beweging te krijgen in de woningmarkt.

Mensen blijven nu vaak lang in hun huis wonen, omdat ze nog niet genoeg woonduur hebben opgebouwd. Via het lotingsysteem blijken mensen iet sneller bereid te verhuizen. Zo blijkt uit een eerste evaluatie van dit experiment dat vijf verhuringen via ‘De Woonversnelling’ meer dan één extra verhuring oplevert in vergelijking met vijf verhuringen in het reguliere systeem.

De eind-evaluatie van het experiment is op dit moment nog niet gereed. In 2012 wordt op basis van deze evaluatie bekeken hoe en op welke wijze het experiment wordt voortgezet.  Vooralsnog zal in 2012 niet met loting worden gewerkt.

Samenvattend zal de woonruimteverdeling in 2012 globaal plaatsvinden zoals aangegeven in het hierna volgend overzicht.

Voorstel woonruimteverdeling 2012

schatting aantal verhuringen              610

vrije beleidsruimte van 30%              183

voorstel benutting vrije beleidsruimte

sociaal medisch urgenten                   60

beroepsgroepenregeling                     10

maatwerk voor ouderen                     35

woningen met dienstverlening (Vita)            16

pilot mantelzorg                                 10

maatwerk Smeenklaan                       10

maatwerk Nes                                     5

doorstroomexperiment                       40

subtotaal                                            186

Overige voorrangsregelingen

nodig voor huisvesting statushouders           38

nodig voor huisvesting SV-kandidaten         33

nodig voor huisvesting regionale Sv-ers        6

subtotaal                                            77

resterend aantal vrijkomende woningen        347

labeling ouderen                                72

labeling jongeren                                60

5.  EU norm € 34.085,- (prijspeil 1 januari 2012)

De afspraken tussen rijk en Europese Unie over de doelgroep van de corporatie-sector heeft ertoe geleid dat corporaties vanaf 1 januari 2011 in de sociale huursector minimaal 90% van de nieuwe verhuringen moeten toewijzen aan huishoudens met een inkomen beneden de € 34.085,- bruto. Indien een corporatie meer dan 10% van de sociale huurwoningen toewijst aan huishoudens met een inkomen van meer dan € 34.085,- moet de corporatie aan het rijk een boete betalen. 

De verwachting is, dat de corporatie in 2011 binnen deze 10% zal blijven. In Amstelveen hebben zich bij de uitvoering van de eind 2010 gemaakte afspraken over dit onderwerp geen problemen voorgedaan. Dit beleid zal dan ook in 2012 worden voortgezet.

Bij een huishouden van 1 of 2 personen maximaal € 517,64. Bij een huishouden van 3 of meer personen maximaal € 554,76.

Alleenstaande jonger dan 65 jaar maximaal € 21.625.

Meerpersoonshuishouden jonger dan 65 jaar maximaal € 29.350.

Alleenstaande ouder dan 65 jaar maximaal € 20.325.

Meerpersoonshuishouden ouder dan 65 jaar maximaal € 27.750